تقریبا 70 درصد زنان با مشکل ناباروری با عامل اختلالات تخمدان روبه رو هستند. سلامت تخمدان نقش مهمی در تعادل هورمونی و باروری دارد. عوامل مختلفی از جمله سن، استرس و تاثیرات محیطی می‌توانند بر عملکرد تخمدان تاثیر بگذارند. استفاده از یک رژیم غذایی هدفمند، ویتامین‌ها و مکمل‌ها می‌توانند به حفظ سلامت تخمدان‌ها کمک کند. ویتامین D3 برای تقویت تخمدان بسیار موثر است؛ چرا که با افزایش رشد سلول‌های گرانولوزا و تخمک‌ها، رشد فولیکولی را تقویت می‌کند. در این مقاله به معرفی بهترین ویتامین برای تقویت تخمدان می‌پردازیم.
چرا سلامت تخمدان اهمیت دارد؟
چه ویتامینی برای تقویت تخمدان موثر است؟ و چرا؟ تخمدان‌ها مسئول تولید تخمک و تنظیم هورمون‌هایی مانند استروژن و پروژسترون هستند که برای سلامت باروری حیاتی هستند. هنگامی که عملکرد تخمدان‌ها به خطر می‌افتند؛ می‌توانند منجر به عدم تعادل هورمونی، چرخه‌های قاعدگی نامنظم و حتی باروری شود. استفاده از ویتامین‌ها برای تقویت و درمان تنبلی تخمدان بسیار موثر خواهد بود.
جدول راهنمای ویتامین‌های موثر برای تقویت تخمدان
جدول راهنمای ویتامین برای تقویت تخمدان به شما کمک می‌کند تا در یک نگاه ویتامین‌های تقویتی، نقش آن‌ها در بهبود عملکرد تخمدان و منابع غذایی یا مکملی هر کدام را بشناسید؛ همچنین می‌توانید از قرص ویتامین برای بارداری سریع برای تقویت تخمدان و باروری نیز استفاده کنید.
| ویتامین/ماده مغذی | نقش اصلی در تقویت تخمدان | منابع غذایی | شکل مکمل رایج | نکته احتیاطی |
|---|---|---|---|---|
| ویتامین D | رشد فولیکول و تعادل هورمونی | نور خورشید، ماهی چرب، تخم‌مرغ | قرص/کپسول | مصرف بیش از اندازه باعث مسمویت می‌شود. |
| ویتامین E | آنتی‌اکسیدان، محافظت از تخمک | روغن گیاهی، آجیل | کپسول نرم | دوز بالا، ریسک در خونریزی دارد. |
| فولیک اسید (B9) | تقسیم سلولی و رشد تخمک | سبزیجات برگ سبز | قرص | مصرف قبل بارداری توصیه می‌شود. |
| امگا 3 | کاهش التهاب، بهبود کیفیت تخمک | ماهی، بذر کتان | کپسول | خون را رقیق می‌کند. |
| کوآنزیم Q10 | آنتی‌اکسیدان، کمک به باروری بالای 40 سال | گوشت، ماهی | کپسول | مصرف با وعده چرب بهتر جذب می‌شود. |
| روی | رشد تخمک و تخمک‌گذاری | گوشت قرمز، مغزها | قرص | کمبود شایع در زنان |
| NAC | آنتی‌اکسیدان، کاهش مقاومت به انسولین | مکمل غذایی | کپسول | افراد با بیماری کلیوی بهتر است در مصرف آن احتیاط کنند. |
15تا از بهترین ویتامین‌های برای تقویت تخمدان
تخمدان‌ها که در دو طرف رحم قرار دارند، تخمک و هورمون‌هایی را تولید می‌کنند که برای قاعدگی و بارداری لازم است؛ بنابراین داشتن تخمدان‌هایی سالم و قوی در بارداری سریع و سالم بسیار اهمیت دارد. چندین ویتامین برای تقویت تخمدان، داروهای گیاهی برای فعال شدن تخمدان و ماده مغذی به طور موثر برای سلامت و عملکرد بهتر آن نقش دارند. این ویتامین‌ها عبارتند از:
ویتامین D
قرص ویتامین D نقش محوری در تنظیم هورمون‌های تولید مثلی دارد. تحقیقات نشان می‌دهد سطح کافی این ویتامین برای تقویت تخمدان، بهبود عملکرد تخمدان و افزایش میزان موفقیت در بارداری مرتبط است.
ویتامین E
بسیاری از محصولات مراقبت از پوست حاوی ویتامین E هستند؛ چرا که این ویتامین برای جلوگیری از آسیب غشای سلولی عمل می‌کند. قرص ویتامین E که به دلیل خواص آنتی اکسیدانی‌اش شناخته شده است به محافظت از سلول‌های تخمدان در برابر استرس اکسیداتیو که می‌تواند عملکرد آن‌ها را مختل کند، کمک می‌کند؛ همچنین این ویتامین برای تخمدان از کیفیت تخمک سالم که یک عامل اساسی در باروری است پشتیبانی می‌کند.
ویتامین B9 (فولیک اسید)
فولیک اسید یا فولات می‌تواند به عنوان یک ویتامین و مکمل عالی برای کسانی باشد که قصد بارداری دارند. این ویتامین برای تقویت تخمدان همچنین با احتمال بیشتر بارداری طبیعی مرتبط است. فولات بر سنتز DNA و تقسیم سلولی، فرآیندهای حیاتی برای رشد تخمک ضروری است. مصرف کافی فولیک اسید همچنین به جلوگیری از برخی نقص‌های مادرزادی کمک می‌کند و از عملکرد سالم تخمدان پشتیبانی می‌کند.
اسیدهای چرب امگا 3
مصرف قرص امگا 3 می‌تواند برای مردان و زنان مفید باشد؛ چرا که باعث مقابله با التهاب در سراسر بدن و در نتیجه ارتقاء سلامت کلی در مردان و زنان می‌شود. مطالعات نشان داده است مصرف منظم امگا 3 در زنان بالای ۳۵ سال ممکن است کیفیت تخمک را بهبود دهد؛ چرا که این اسیدهای چرب با بهبود ذخیره تخمدان و افزایش نتایج تولید مثلی مرتبط هستند.
منیزیم
قرص منیزیم در تنظیم هورمون‌ها به ویژه در کاهش علائم سندرم تخمدان پلی‌کیستیک نقش دارد؛ همچنین این ویتامین برای تقویت تخمدان با بهبود حساسیت به انسولین و کاهش التهاب از سلامت کلی تولید مثل حمایت می‌کند.
ویتامین B6 یا B12
قرص ویتامین B6 یا B12 هر دو مواد مغذی ضروری مورد نیاز برای رشد، توسعه و بقای سلول‌ها هستند که هم در مردان و هم در زنان مهم هستند. مکمل B6، ویتامین تنظیم کننده هورمون زنان منجر به بهتر شدن علائم PMS و چرخه‌های تخمک گذاری می‌شود، مرتبط است؛ بنابراین این ویتامین برای تقویت تخمدان احتمال بارداری را بهبود می‌بخشد. افرادی که فولات و قرص ویتامین B6 یا B12 مصرف می‌کردند، سطح هموسیستئین در بدن آن افراد کاهش پیدا کرده است که این امر احتمال بارداری موفق را در زنانی که سقط مکرر داشته‌اند بهبود بخشیده است.
ویتامین B8 (میواینوزیتول)
این ماده به طور طبیعی تقریبا در هر بافتی که سیگنالینگ انسولین و گنادوتروپین دخیل است وجود دارد و بر بلوغ فولیکول تاثیر می‌گذارد. در زنان مبتلا به سندرم تخمدان پلی‌کیستیک، ویتامین B8 با بهبود مقاومت به انسولین و تخمک گذاری مرتبط است. استفاده از این ویتامین برای تقویت تخمدان در دوران بارداری همچنین ممکن است به جلوگیری از دیابت در بارداری کمک کند.
ویتامین C
ویتامین C یک آنتی اکسیدان قوی است که می‌تواند سلامت سیستم تولید مثل را در مردان و زنان تقویت کند. برای زنان ویتامین C می‌تواند تاثیر منفی رادیکال‌های آزاد و آسیب سلولی را کاهش داده و با جنبه‌های پیری تخمدان مقابله کند. تحقیقات نشان می‌دهد که قرص ویتامین C به همراه ویتامین E بر تحرک و تقویت اسپرم و افزایش قدرت باروری در مردان تاثیر گذار است.
کوآنزیم Q10
قرص کوآنزیم کیوتن یا Q10 یکی دیگر از آنتی اکسیدان‌های طبیعی است که با استرس اکسیداتیو که با افزایش سن، افزایش می‌یابد، مقابله کند. زنانی که ذخیره تخمدان کمتری دارند یا زنان بالای 40 سال هستند، مصرف این ویتامین برای تقویت تخمدان موثر است.
آهن
مصرف قرص آهن ممکن است به زنان در جلوگیری از کم‌خونی ناشی از فقر آهن کمک کند. ناباروری تخمک گذاری می‌تواند با کمبود این ویتامین برای تقویت تخمدان مرتبط باشد. مصرف مکمل آهن ظاهرا خطر ناباروری و علائم تخمک گذاری را کاهش می‌دهد. اندازه‌گیری سطح فریتین برای تعیین میزان کمبود آهن نیز می‌تواند بر تقویت تخمدان موثر باشد.
سلنیوم
سلنیوم چیست؟ سلنیوم یک عنصر کمیاب ضروری برای تولید گلوتاتیون است که از غشای سلولی محافظت می‌کند. اکثر افراد سلنیوم را به دلیل قدرت آنتی اکسیدانی آن یک ویتامین فوق العاده برای باروری می‌دانند. توصیه می‌شود زنان باردار هنگام تلاش برای بارداری، روزانه 60 میکروگرم از این ویتامین برای تقویت تخمدان مصرف کنند؛ چرا که سطوح پایین‌تر در مراحل اولیه ممکن است منجر به عوارضی مانند سقط جنین و وزن کمتر نوزادان هنگام تولد شود.
روی (زینک)
روی یکی دیگر از مواد معدنی ضروری است که به نظر می‌رسد نقش مهمی در کیفیت اسپرم و رشد تخمک دارد. کمبود روی می‌تواند منجر به تولید و کیفیت پایین اسپرم شود که با مصرف قرص زینک بهبود می‌یابد. سطوح پایین این ویتامین برای تقویت تخمدان در خون باعث طولانی شدن مدت زمان بارداری می‌شود؛ بنابراین روی ممکن است به لقاح و رشد تخمک زنان کمک کند.
ان-استیل-سیستئین (NAC)
این یک اسید آمینه با اثر آنتی اکسیدانی با تحریک تولید گلوتاتیون است. تحقیقات نشان می‌دهد که NAC استرس اکسیداتیو، مقاومت به انسولین و آسیب کروموزومی را کاهش داده که منجر به بهبود کیفیت تخمک و جنین می‌شود.
ال-آرژنین
ال آرژنین یک اسید آمینه است که با کمک به بدن در تولید اکسید نیتریک که منجر به گشاد شدن عروق می‌شود، در بهبود جریان خون نقش دارد. مکمل ال-آرژنین در زنان برای افرادی که مشکل نازکی پوشش رحم دارند، افزایش جریان خون به ضخیم شدن پوشش آندومتر کمک می‌کند.
استیل ال-کارنیتین
استیل ال کارنیتین نوعی اسید آمینه است که در اکسیداسیون میتوکندری اسیدهای چرب با زنجیره بلند نقش دارد. ال-کارنیتین در درجه اول باعث بهبود تحرک اسپرم می‌شود اما این ویتامین برای تقویت تخمدان نیز موثر است. برخی از مطالعات نشان می‌دهند که این استیل به نوبه خود باروری را بهبود می‌بخشد.
مواد غذایی مفید برای تقویت تخمدان
برای تقویت تخمدان و بارداری سریع چه بخوریم؟ در کنار مصرف مکمل‌ها و ویتامین‌ها، مواد غذایی طبیعی و مغذی نقش کلیدی در تقویت و کاهش علائم اختلالاتی مثل تخمدان پلی کیستیک کمک کند. این مواد غذایی عبارتند از:
- سبزیجات برگ سبز تیره
- تخم مرغ
- آووکادو
- آجیل و دانه‌ها
- ماهی‌های چرب
- حبوبات
- میوه‌ها
- زردچوبه و زنجبیل
- روغن زیتون فرابکر
- غلات کامل
روش‌های تقویت تخمدان در سنین بالا
با افزایش سن، به ویژه بعد از 35 سالگی، عملکرد تخمدان‌ها به تدریج کاهش می‌یابد و احتمال کاهش کیفیت و تعداد تخمک‌ها بیشتر می‌شود؛ اما با رعایت یک سبک زندگی سالم و بهره‌گیری از روش‌های هدفمند می‌توان عملکرد تخمدان را تقویت و روند کاهش باروری را تا حدی کند کرد. مصرف ویتامین برای تقویت تخمدان مانند کوآنزیم Q10، ویتامین D، فولیک اسید، اینوزیتول و امگا ۳ نقش مهمی در بهبود کیفیت تخمک‌ها و تنظیم هورمون‌های قاعدگی دارند؛ همچنین داشتن تحرک بدنی منظم، خواب کافی و مدیریت استرس می‌تواند تعادل هورمونی را حفظ کرده و از عملکرد طبیعی تخمدان حمایت کند.
نتیجه‌گیری
در این مطلب از داروخانه آنلاین دکتر زمانی به ویتامین برای تقویت تخمدان پرداختیم. تقویت تخمدان در هر سنی ممکن است؛ اما در سنین بالا نیاز به دقت، برنامه‌ریزی و مراقبت بیشتری دارد. با ترکیبی از تغذیه سالم، مصرف مکمل‌های موثر، مدیریت استرس و در صورت لزوم بهره‌گیری از درمان‌های پزشکی، می‌تواند عملکرد تخمدان را بهبود بخشیده و شانس باروری را افزایش دهد.
