سرد مزاجی در زنان چگونه است؟
اصطلاح عامیانه سرد مزاجی معمولا برای اشاره به میل جنسی پایین یا عدم علاقه کامل به رابطه جنسی در زنان استفاده میشود. بنابراین «سرد مزاجی» یک اصطلاح پزشکی نیست و در هیچ طبقهبندی رسمی از اختلالات عملکرد جنسی زنان گنجانده نشده است. با این حال، این اصطلاح به طور گسترده برای اشاره به کاهش میل جنسی یا عدم پاسخدهی به محرکهای جنسی، انزجار از مقاربت یا ناتوانی در رسیدن به ارگاسم استفاده میشود.
ماهیت و شیوع سرد مزاجی در زنان
سرد مزاجی یک مشکل شایع در بین خانمها است؛ حدود ۴ زن از هر ۱۰ زن با کاهش میل جنسی مواجه هستند و این مشکل در میانسالی و پس از یائسگی بیشترین شیوع را دارد. یک مطالعه در ایالات متحده نشان داد که ۳۸٪ از زنان با کاهش تمایل جنسی روبهرو هستند
نشانه های سرد مزاجی زنان
علائم و نشانههای مستقیم سرد مزاجی شامل موارد زیر است:
۱. نشانههای مرتبط با فقدان انگیزه و تمایل
این نشانهها بیشتر به فقدان تمایل و انگیزه برای فعالیت جنسی اشاره دارند:
فقدان انگیزه برای رابطه جنسی.
کاهش یا فقدان تمایل به خیالپردازیها و تحریکات جنسی.
ناتوانی در حفظ تمایل در طول فعالیت جنسی.
از دست دادن تمایل به آغاز یا مشارکت در رابطه جنسی.
اجتناب از موقعیتهایی که ممکن است به رابطه جنسی منجر شوند.
جذابیت به طور کامل ناپدید میشود یا در لحظات نادر بروز میکند.
فرد ممکن است علاقهاش به رابطه جنسی را به طور کامل از دست دهد، حتی اگر شریک زندگیاش در کنارش باشد.
رابطه جنسی به عنوان یک وظیفه تلقی میشود و هر گونه بحث در اینباره برای فرد آزاردهنده است.
۲. نشانههای مرتبط با عدم پاسخ فیزیکی و ناراحتی
این موارد به نشانههای فیزیکی کاهش میل جنسی و عدم پاسخدهی جنسی به تحریکات اشاره دارد:
اگر رابطه جنسی برقرار شود، بدن به این فرآیند واکنش نشان نمیدهد.
برانگیختگی جنسی از بین میرود، لوبریکاسیون (ترشح روانکننده) آزاد نمیشود و هیچ احساس لذتبخشی وجود ندارد.
به دلیل عدم پاسخ فیزیکی، ارگاسمی رخ نمیدهد (آنورگاسمی).
احساس درد قبل یا بعد از رابطه جنسی، در ناحیه تناسلی یا مقعد ممکن است به طور قابل توجهی وجود داشته باشد.
فرد ممکن است حین رابطه جنسی درد یا ناراحتی قابل توجهی تجربه کند.
این فرآیند برای زن ممکن است احساس ناامیدی یا آزاردهندگی به جا بگذارد.
این نشانهها میتوانند بسته به شرایط و عوامل مختلف، در زنان متفاوت باشند؛ اما شناسایی و تشخیص آنها میتواند در پیگیری و درمان موثر باشد. در مواردی که کاهش میل به تازگی رخ داده میتوان با مصرف قرص افزایش میل جنسی زنان زیر نظر پزشک این مشکل را برطرف کرد.
علت سرد مزاجی زنان
سردی مزاج در زنان یک پدیده پیچیده است که تحت تاثیر عوامل مختلف جسمی، روانی و رابطهای قرار دارد. علل سرکوب میل جنسی شامل موارد زیر هستند.
1. علل فیزیکی و هورمونی
یائسگی و هورمونها: کاهش سطح استروژن در دوران یائسگی و حوالی آن میتواند تمایل جنسی را به شدت کاهش دهد. همچنین، کاهش استروژن میتواند منجر به خشکی و نازک شدن واژن شود که رابطه جنسی را دردناک میکند (سندرم ادراری تناسلی یائسگی یا GSM).
بیماریهای زمینهای: بیماریهای تاثیرگذار بر میل جنسی مانند دیابت، فشار خون بالا، بیماری تیروئید و سرطان میتوانند میل جنسی را کاهش دهند.
آسیبهای فیزیکی: آسیب به اعصاب ناشی از جراحی یا تروما و همچنین تغییرات پس از زایمان میتوانند در کاهش میل جنسی نقش داشته باشند.
داروها: داروهای کاهنده میل جنسی شامل داروهای ضد افسردگی، داروهای شیمی درمانی، داروهای ضد بارداری و داروهای فشار خون میتوانند میل جنسی را کاهش دهند.
2. علل روانشناختی و عاطفی
استرس و خستگی: استرس روزانه بالا، اضطراب، افسردگی و خستگی از دلایل مهم سرد مزاجی هستند.
ترومای گذشته: تجربیات جنسی آسیبزا مانند تجاوز یا سو استفاده جنسی.
عزت نفس و احساس گناه: عزت نفس پایین یا احساس گناه، شرم و اضطراب مرتبط با مسائل جنسی میتواند باعث کاهش میل جنسی شود.
نقشها در زندگی: برای بسیاری از زنان سرد مزاج، با افزایش مسئولیتهای مربوط به نقشهایی مانند مادر، همسر یا شاغل بودن، اهمیت نقش «معشوق» کاهش مییابد.
3. علل ارتباطی
فاصله عاطفی: احساس دوری عاطفی یا مشکلات ارتباطی با شریک زندگی.
ناهمخوانی: ناهماهنگی در میزان میل جنسی بین زن و شریک زندگیاش میتواند منجر به بروز مشکلات شود.
فقدان جاذبه: از دست دادن جاذبه نسبت به شریک زندگی، که میتواند پیامدهای جدی به همراه داشته باشد.
بی میلی جنسی زنان در بارداری
بیمیلی جنسی زنان در دوران بارداری رایج بوده و یک موضوع مهم است که به تغییرات خاص این دوره مربوط میشود. تغییرات هورمونی، خستگی و تهوع در سه ماهه اول معمولا با کاهش میل جنسی همراه است.
بی میلی جنسی زنان در بارداری
بیمیلی جنسی زنان در دوران بارداری رایج بوده و یک موضوع مهم است که به تغییرات خاص این دوره مربوط میشود. تغییرات هورمونی، خستگی و تهوع در سه ماهه اول معمولا با کاهش میل جنسی همراه است.
سرد مزاجی زنان بعد از زایمان
سرد مزاجی پس از زایمان نتیجهی ترکیبی از عوامل زیر است:
تغییرات شدید هورمونی و فیزیولوژیکی
آسیبهای فیزیکی ناشی از زایمان
خستگی و فشار روانی ناشی از مراقبت از نوزاد
تغییر در نقشهای اجتماعی و عاطفی زن
این وضعیت وابسته به شرایط فرد طبیعی و موقتی است و با حمایت عاطفی، استراحت کافی و در صورت نیاز، مشاوره تخصصی قابل بهبود است.
عوارض سرد مزاجی زنان
سرد مزاجی زنان، نه تنها بر صمیمیت جسمی تاثیر میگذارد، بلکه میتواند عواقب جدی بر سلامت عاطفی، روانی و حتی فیزیکی فرد و کیفیت زندگی او داشته باشد.
این عوارض به دو دسته اصلی تقسیم میشوند: نشانههای مستقیمی که در زمان رابطه جنسی بروز میکنند و عواقب طولانی مدتی که بر زندگی زناشویی و سلامت فرد تاثیر میگذارند.
1. نشانهها و علائم مستقیمی که در زن دیده میشود
این علائم نشاندهنده کاهش شدید یا نبود تمایل جنسی و عدم واکنش فیزیکی به تحریکات هستند:
کمبود انگیزه برای فعالیت جنسی، از دست دادن تمایل به خیالپردازی جنسی.
اجتناب از موقعیتهای جنسی و تلقی رابطه جنسی به عنوان یک وظیفه آزاردهنده.
ناتوانی در حفظ تمایل و عدم واکنش بدن (نبود برانگیختگی، ترشح روانکنندگی و عدم احساس).
عدم دستیابی به ارگاسم.
تجربه ناراحتی یا درد قابل توجه در حین رابطه جنسی (دیسپارونیا).
۲. عوارض جانبی و پیامدها بر زندگی مشترک
زمانی که کاهش میل جنسی باعث ناراحتی شخصی یا تاثیر منفی بر رابطه شود، تبدیل به یک مشکل جدی میشود:
احساس گناه، اضطراب، خستگی و نگرانی.
افسردگی ناشی از عدم تمایل به زندگی جنسی و ترس از رابطه.
تاثیر منفی بر کیفیت کلی زندگی و در صورت نبود شریک، منجر به تنهایی.
ایجاد درگیری و تنش در رابطه، حتی امنترین روابط.
وارد کردن خسارت واقعی به زندگی هر دو نفر در صورت تفاوت فاحش در میل جنسی.
ایجاد انزجار محض از نزدیکی در صورت اجبار از سوی شریک.
ایجاد عقدهها و دوری عاطفی در صورت توهین و تمسخر از سوی شریک.
از دست دادن جاذبه نسبت به شریک زندگی.
تشخیص سرد مزاجی زنان
تشخیص سرد مزاجی به معنای یافتن علت ریشهای آن است، زیرا درمان بستگی به این علت دارد. فرآیند تشخیص شامل مراحل زیر است:
بررسی مشکل با سکسولوژیست: در صورت مشکوک بودن به مشکلات روانی، علتیابی با روانشناس یا سکسولوژیست از طریق مجموعهای از گفتگوها انجام میشود.
ارزیابی سابقه جنسی و ارتباطی: از زن خواسته میشود دیدگاههای خود را در مورد چگونگی شکلگیری تمایلات جنسیاش شرح دهد. همچنین باید مسائلی مانند تعارضات و مسائل رابطهای، عدم جذابیت نسبت به شریک زندگی یا مشکلات ارتباطی را بررسی کرد.
جدول زمانی زندگی (Timetable of Life): متخصص ممکن است از روش «جدول زمانی زندگی» استفاده کند. از زوجین خواسته میشود جدولی را پر کنند که نشاندهنده زمان صرف شده در طول یک هفته معمولی برای کارهایی نظیر زمان رابطه، زمان شخصی، زمان خانواده و کار است. این کار نشان میدهد که چگونه اولویتبندی نقشها (مانند نقش مادر بودن به جای معشوق بودن) بر تمایل جنسی تاثیر گذاشته است.
بررسی موانع روانی: موانع روانی ایجاد شده هنگام فعالیت جنسی، از طریق گفتگو و بررسی موارد زیر شناسایی میشوند:
بررسی آنچه بیمار را تحریک میکند یا از تحریک بازمیدارد.
تعیین اینکه آیا عدم تمایل بسته به موقعیت پیش میآید یا فرد کلا بدون علاقه است.
تجزیه و تحلیل خیالپردازیها و خودارضایی.
مراجعه به متخصص زنان: اگر عدم تمایل یا سرد مزاجی مشکوک به داشتن علت فیزیکی باشد، مراجعه به متخصص زنان (Gynecologist) یا پزشک عمومی ضروری است.
تشخیص آسیبهای جسمی: اگر زن در ناحیه اندامهای خود در حین مقاربت ناراحتی یا درد دارد (دیسپارونی)، توسط متخصص زنان معاینه میشود تا در مورد وجود بیماری یا پاتولوژی حکم نهایی را صادر کند.
بررسی عوامل هورمونی و بیماریها: معاینات برای رد یا شناسایی بیماریهای زمینهای مانند مشکلات تیروئید، دیابت، فشار خون بالا یا اختلالات هورمونی ناشی از یائسگی (مانند کمبود استروژن و سندرم ادراری تناسلی یائسگی یا GSM) انجام میشود. همچنین تاثیر داروهای مصرفی (مانند داروهای ضد افسردگی) باید بررسی شود.
تشخیص سرد مزاجی زنان
تشخیص سرد مزاجی به معنای یافتن علت ریشهای آن است، زیرا درمان بستگی به این علت دارد. فرآیند تشخیص شامل مراحل زیر است:
بررسی مشکل با سکسولوژیست: در صورت مشکوک بودن به مشکلات روانی، علتیابی با روانشناس یا سکسولوژیست از طریق مجموعهای از گفتگوها انجام میشود.
ارزیابی سابقه جنسی و ارتباطی: از زن خواسته میشود دیدگاههای خود را در مورد چگونگی شکلگیری تمایلات جنسیاش شرح دهد. همچنین باید مسائلی مانند تعارضات و مسائل رابطهای، عدم جذابیت نسبت به شریک زندگی یا مشکلات ارتباطی را بررسی کرد.
جدول زمانی زندگی (Timetable of Life): متخصص ممکن است از روش «جدول زمانی زندگی» استفاده کند. از زوجین خواسته میشود جدولی را پر کنند که نشاندهنده زمان صرف شده در طول یک هفته معمولی برای کارهایی نظیر زمان رابطه، زمان شخصی، زمان خانواده و کار است. این کار نشان میدهد که چگونه اولویتبندی نقشها (مانند نقش مادر بودن به جای معشوق بودن) بر تمایل جنسی تاثیر گذاشته است.
بررسی موانع روانی: موانع روانی ایجاد شده هنگام فعالیت جنسی، از طریق گفتگو و بررسی موارد زیر شناسایی میشوند:
بررسی آنچه بیمار را تحریک میکند یا از تحریک بازمیدارد.
تعیین اینکه آیا عدم تمایل بسته به موقعیت پیش میآید یا فرد کلا بدون علاقه است.
تجزیه و تحلیل خیالپردازیها و خودارضایی.
مراجعه به متخصص زنان: اگر عدم تمایل یا سرد مزاجی مشکوک به داشتن علت فیزیکی باشد، مراجعه به متخصص زنان (Gynecologist) یا پزشک عمومی ضروری است.
تشخیص آسیبهای جسمی: اگر زن در ناحیه اندامهای خود در حین مقاربت ناراحتی یا درد دارد (دیسپارونی)، توسط متخصص زنان معاینه میشود تا در مورد وجود بیماری یا پاتولوژی حکم نهایی را صادر کند.
بررسی عوامل هورمونی و بیماریها: معاینات برای رد یا شناسایی بیماریهای زمینهای مانند مشکلات تیروئید، دیابت، فشار خون بالا یا اختلالات هورمونی ناشی از یائسگی (مانند کمبود استروژن و سندرم ادراری تناسلی یائسگی یا GSM) انجام میشود. همچنین تاثیر داروهای مصرفی (مانند داروهای ضد افسردگی) باید بررسی شود.
راه های درمان سرد مزاجی در خانم ها
منابع بر رویکرد جامع و چندجانبه برای درمان کاهش میل جنسی تأکید دارند.
دسته علت | علتهای کلیدی | راهکارهای درمانی و مدیریتی |
|---|---|---|
جسمی و هورمونی | یائسگی و کاهش استروژن (GSM)، بیماریهای مزمن (دیابت، تیروئید)، عوارض داروها (ضدافسردگی). | درمان پزشکی: هورمون درمانی (HRT)، کرمهای تجویزی واژن، داروهای تأیید شده HSDD (فلیبانسرین). سبک زندگی: تغذیه، ورزش منظم. |
روانشناختی و عاطفی | استرس و خستگی مزمن، افسردگی و اضطراب، ترومای جنسی گذشته، عزت نفس پایین. | مشاوره تخصصی: مراجعه به روانشناس یا سکسولوژیست. مدیریت: بهبود کیفیت خواب، تکنیکهای کاهش استرس و آرامش روانی. |
ارتباطی و زناشویی | فاصله عاطفی یا مشکلات ارتباطی، ناهمخوانی شدید در میل جنسی زوجین، از دست دادن جاذبه. | مشاوره رابطه: درمان فردی و زوجدرمانی برای بهبود ارتباط، حل تعارضات و ایجاد صمیمیت عاطفی. |
دورانهای خاص | بارداری (سهماهه اول)، دوره پس از زایمان (خستگی، تغییرات هورمونی). | حمایت و استراحت: حمایت عاطفی شریک، استراحت کافی، مشاوره تخصصی در صورت طولانی شدن مشکل (وضعیت معمولاً موقتی است). |
راهکارهای طبیعی و سبک زندگی
فعالیت بدنی: تاثیر ورزش بر افزایش میل جنسی بر کسی پوشیده نیست. ورزش منظم بهترین تقویتکننده طبیعی میل جنسی است، زیرا میتواند خلق و خو، تصویر بدن، جریان خون و استرس را بهبود بخشد.
تغذیه: رژیم غذایی سالم و متعادل مانند رژیم مدیترانهای و مصرف غذاهایی مانند سویا، هندوانه، سیب و کاکائو ممکن است به بهبود جریان خون واژن و روانسازی کمک کند.
خواب و استرس: بهبود کیفیت خواب (حداقل ۷ ساعت) و مدیریت استرس برای تقویت میل جنسی در روز بعد ضروری است.
محصولات روان کننده: استفاده از مرطوبکننده واژن (چند بار در هفته) و ژل روانکننده واژن (هنگام فعالیت جنسی) میتواند برای کاهش خشکی و ناراحتی مفید باشد.
مکملها: مکملهایی مانند آشواگاندا یا ماکا موجود هستند؛ اما شواهد برای اثربخشی آنها متناقض یا محدود است و بعید است این مکملها به تنهایی مشکل سرد مزاجی را حل کنند.
درمانهای پزشکی و تخصصی
هورمون درمانی (HRT): این درمان میتواند میل جنسی را بهبود بخشد و علائم یائسگی مانند گرگرفتگی، تعریق شبانه و خشکی واژن که با صمیمیت تداخل دارند را درمان کند.
اگر تمایل دارید با راهکارهای طبیعی هورمونهای زنانه را افزایش دهید و میپرسید چه چیزهایی هورمون زنانه را زیاد میکند مصرف خوراکیهای حاوی استروژن و پروژسترون مانند آووکادو، آجیل و شکلات تلخ میتواند تا حدی به تنظیم هورمون زنانه کمک کند.
کرمهای تجویزی واژن: کرمهای موضعی DHEA/استرادیول میتوانند رطوبت و خاصیت ارتجاعی بافت واژن را بهبود بخشند و رابطه جنسی دردناک را کاهش دهند.
داروهای تایید شده برای HSDD: این داروها شامل فلیبانسرین (یک قرص غیرهورمونی روزانه) و برملانوتید (تزریق خودکار که ۴۵ دقیقه قبل از رابطه جنسی استفاده میشود) و با تقلید از انتقالدهندههای عصبی مرتبط با تمایل جنسی عمل میکند.
مشاوره حرفهای: مراجعه به سکسولوژیست، روانشناس یا مشاور رابطه برای کشف علل ریشهای، پرداختن به موانع روانی و بهبود ارتباط با شریک زندگی بسیار مهم است.
تغییرات غذایی موثر (راهکارهای طبیعی)
رژیم غذایی متعادل: اتخاذ یک رژیم غذایی سالم و متعادل مانند رژیم مدیترانهای التهاب را کاهش میدهد، خطر سندروم متابولیک را کم کرده و به حفظ سلامت عروق کمک میکند؛ این امر به نوبه خود بر برانگیختگی دستگاه تناسلی و روانسازی واژن تاثیر میگذارد.
سویا: مصرف سویا برای کمک به تقویت جریان خون واژن و روانسازی مفید است، که به ویژه در صورت تجربه خشکی و تحریک واژن اهمیت دارد.
مواد غذایی دیگر: غذاهایی مانند هندوانه، سیب و کاکائو به دلیل تاثیراتشان بر سیستم عروقی یا روانسازی واژن، در بهبود سلامت جنسی موثر هستند.
کاهش نمک: محدود کردن مصرف سدیم (نمک) توانایی رگها برای گشاد شدن را افزایش میدهد.
درمان گیاهی سرد مزاجی زنان
مکملها درمان قطعی مشکلات سرد مزاجی نیستند. با این حال، استفاده از برخی دمنوشها و مکملها در کنار یک برنامه درمانی جامع توصیه شده است.
۱. داروهای گیاهی و نسخههای طب سنتی
این گیاهان به دلایلی مانند کاهش استرس و اضطراب، افزایش انرژی و گردش خون و یا افزایش تمایل جنسی به تنهایی مصرف شده یا به ترکیبات مکملها افزوده میشوند.
آشواگاندا (Ashwagandha)
جینسینگ (Ginseng)
ماکا (Maca)
فلفل کاین (Cayenne)
ال تیانین (L-theanine)
دامیانا (Damiana)
جینکو بیلوبا (Ginkgo biloba)
تاثیر هر کدام از این ترکیبات گیاهی را بر افزایش میل جنسی در جدول زیر مشاهده کنید:
ترکیب گیاهی | اثر بر میل جنسی |
|---|---|
آشواگاندا | کاهش استرس و اضطراب، بهبود کلی عملکرد جنسی با افزایش آرامش. |
جینسینگ | افزایش انرژی و نشاط و تقویت گردش خون که به برانگیختگی جنسی کمک میکند. |
ماکا | تنظیم هورمونها و تقویت قوای جنسی (آفرودیزیاک)، به ویژه برای افزایش میل. |
فلفل کاین | بهبود گردش خون و جریان خون به اندامهای جنسی از طریق اثر گرمکنندگی. |
ال تیانین | آرامشبخش و کاهنده استرس؛ به طور غیرمستقیم با کاهش اضطراب، عملکرد جنسی را بهبود میبخشد. |
دامیانا | افزایش میل جنسی و بهبود خلقوخو؛ یک آفرودیزیاک سنتی برای تحریک جنسی. |
جینکو بیلوبا | افزایش جریان خون به مغز و اندامهای انتهایی؛ کمک به برانگیختگی و روانسازی |
در نهایت استفاده از مکملها مانند قرص جینسینگ و درمانهای گیاهی ممکن است به عنوان یک کمککننده در کنار سایر درمانها مفید باشد؛ اما احتمالا پاسخ قطعی به مشکلات میل جنسی نیستند. به همین دلیل، توصیه میشود که به درمانهای جامعتری که شامل تغییرات سبک زندگی و مشاوره حرفهای است، توجه شود.
سخن پایانی
بهبود سرد مزاجی زنان نیازمند یک رویکرد جامع است؛ اگرچه داروهای گیاهی میتوانند بهعنوان کمککنندههای طبیعی مورد استفاده قرار گیرند، اما درمان قطعی نیستند. موثرترین مسیر برای بازیابی تعادل جنسی و عاطفی، تلفیق تغذیه مناسب، آرامش روانی و درمانهای تخصصی پزشکی یا مشاورهای است.


