کیست تخمدان چیست؟
کیست تخمدان یک کیسه غیرطبیعی پر از مایع است که داخل یکی از تخمدانهای زنان شکل میگیرد. تخمدانها اندام تناسلی زنان هستند که در پایین شکم قرار دارند.
تخمدانها در طول مرحله تخمکگذاری هر چرخه قاعدگی یک تخمک آزاد میکنند. کیستهای داخل تخمدان یک مشکل نسبتا رایج هستند و میتوانند زنان را در هر سنی مبتلا کنند.
کیست تخمدان دختران یا زنان ممکن است در یک یا هر دو تخمدان آنها شکل گیرند. این کیستها میتوانند به شکل یک کیسه یا خوشهای به وجود آیند و گاهی پر از مواد دیگری مانند خون به همراه مایع داخلی خود هستند.
کیستهای تخمدان از نظر اندازه و محل قرارگیری در تخمدان بسیار متفاوت هستند. اکثر کیستها خطر خاصی ندارند، ولی در موارد نادر سرطانی میشوند.
در موارد وخیمی که کیست بسیار بزرگ و سنگین است، وزن نامتعادل آن میتواند باعث پیچش تخمدان به شکل غیر طبیعی شود.
این عارضه نادر پیچیدگی تخمدان نام دارد و نتیجه آن خونریزی داخلی تخمدان است. بنابراین، میتواند به این اندام آسیب بزند.
انواع مختلف کیست تخمدان
رایجترین انواع کیست تخمدان (که کیستهای عملکردی نامیده میشوند) در طول دوران چرخه قاعدگی به وجود میآیند. آنها معمولا خوشخیم (غیرسرطانی) هستند.
متداولترین انواع کیستها را در ادامه نام میبریم.
کیستهای فولیکولی
در چرخه طبیعی قاعدگی خانمها، یک تخمدان هر ماه یک تخمک آزاد میکند. این تخمک داخل یک کیسه کوچک به اسم فولیکول رشد میکند.
زمانی که تخمک به بلوغ میرسد، فولیکول پاره میشود تا آن را آزاد کند. کیستهای فولیکولی زمانی شکل میگیرند که عمل پاره شدن رخ نمیدهد.
بنابراین، فولیکول به رشد خود ادامه میدهد تا به شکل یک کیست در آید. کیستهای فولیکولی اغلب علائمی ندارند و در عرض ۱ تا ۳ ماه دفع میشوند.
کیستهای کورپوس لوتئوم
زمانی که فولیکول پاره میشود و تخمک را آزاد میکند، کیسه فولیکول خالی منقبض میشود و توده سلولی به اسم کورپوس لوتئوم به وجود میآورد.
کورپوس لوتئوم هورمونسازی میکند تا برای چرخه قاعدگی و تخمک بعدی آماده شود. کیست کورپوس لوتئوم زمانی شکل میگیرد که انقباض کیسه مورد نظر رخ ندهد.
تحت این شرایط، کیسه مورد نظر به جای آن پس از آزاد کردن تخمک مجددا بسته خواهد شد و داخل آن را مایع پر میکند. اکثر این کیستها پس از چند هفته برطرف میشوند.
با این حال، این کیستها میتوانند به عرض ۴ اینچ رشد کنند. همچنین ممکن است خونریزی کنند یا با پیچاندن تخمدان باعث ایجاد دردهای کیست تخمدان شوند.
مصرف بعضی از داروهایی که برای تخمکگذاری تجویز میشوند، میتواند خطر ابتلا به این کیستها را افزایش دهد.
بعضی کیستهای تخمدان که کمتر رایج هستند، در دستههای زیر قرار میگیرند.
اندومتریوما (کیست شکلاتی)
دلیل ایجاد کیست شکلاتی آندومتریوز است. آندومتریوز زمانی رخ میدهد که سلولهای اندومتریال رحم بیرون از رحم رشد میکنند.
کیست درموئید
کیست درموئید معمولا علائمی ندارد و از سلولهای تخمکساز به وجود میآیند.
کیست سیست آدنوما
کیستهای سیست آدنوما سرشار از مایع آبکی هستند و اندازه آنها گاهی میتواند بزرگ شود.
در برخی زنان، اندازه کیست تخمدان چپ یا راست ممکن است به علت بیماری به نام سندروم تخمدان پلی کیستیک (PCOS) بسیار کوچک باشد.
PCOS در واقع یکی از بیماریهای است که در آن کیست تخمدان و نازایی در ارتباط با یکدیگر قرار میگیرند.
بعضی از انواع کیستها نیز سرطانی هستند، گرچه به ندرت به وجود میآیند و در زنان سالخوردهتر رایجتر هستند.
کدام دسته از زنان کیست تخمدان میگیرند؟
کیست تخمدان راست یا چپ مشکلی رایج برای تمام زنانی است که چرخه قاعدگی منظم دارند. در حقیقت، در تخمدان اکثر زنان هر ماه حداقل یک کیست فولیکولی یا کورپوس لوتئوم شکل میگیرد.
ممکن است از وجود کیست باخبر نباشید، مگر این که دلایل مختلف باعث رشد بیش از حد آن شوند یا چندین کیست شکل گیرد.
تقریبا در تخمدان ۸ درصد زنانی که پیش از دوران یائسگی خود قرار دارند کیستهای بزرگی شکل میگیرد که به راهکارهای درمانی مانند لاپاراسکوپی کیست تخمدان نیاز دارند.
کیستهای تخمدان پس از دوران یائسگی کمتر دیده میشوند و زنانی که در این سن کیست تخمدان دارند، بیشتر در معرض خطر سرطان تخمدان قرار میگیرند.
آیا بین کیست تخمدان و سرطان ارتباطی وجود دارد؟
بله، بعضی از کیستهای تخمدان میتوانند سرطانی شوند، ولی اکثر کیستها سرطانی نیستند.
خطر سرطان تخمدان با افزایش سن زنان بیشتر میشود. آزمایش برای بررسی سرطان تخمدان برای اکثر زنان توصیه نمیشود.
چون، نتیجه تست میتواند مثبت کاذب باشد، یعنی فرد بر خلاف آن چه که آزمایش نشان میدهد، سرطان نداشته باشد.
آیا بین کیست تخمدان و بارداری ارتباطی وجود دارد؟
تشکیل کیستهای تخمدان در دوران بارداری رایج هستند و معمولا خطری ندارند. کیستهایی که در دوران بارداری به رشد خود ادامه میدهند ممکن است باعث خونریزی یا پیچیدگی تخمدان و حتی مشکلاتی برای زایمان شوند.
زندگی شلوغ و مدرن امروزی گاهی باعث میشود سلامت خودمان را نادیده بگیریم. مخصوصا زمانی که یادمان برود چقدر نقش ما به عنوان یک زن اهمیت دارد.
کیست تخمدان یکی از مشکلاتی است که زنان باید در دوران زندگی خود با آن کنار بیایند، ولی در صورتی که آن را جدی نگیرند عواقب دردناکی ممکن است داشته باشد.
کیستهای تخمدان کیسههای پر از مایع در یک تخمدان یا روی سطح آن هستند.
کیستها در بدن بسیاری از زنان در برههای از زندگی آنها ایجاد خواهند شد.در این مطلب میخواهیم روشهای رفع کیست تخمدان و درمان آن را توضیح دهیم.
علائم کیست تخمدان
تخمدانها قسمتی از دستگاه تناسلی زنان هستند و در پایین شکم و در دو طرف رحم قرار دارند.
گاهی اوقات، یک کیسه پر از مایع به اسم کیست در یکی از تخمدانها شکل میگیرد. در این مطلب علائم کیست تخمدان و دلایل ایجاد آن را بررسی میکنیم.
علائم کیست تخمدان در پریودی و سایر مواقع فرقی ندارد و ممکن است زمانی که کیست بزرگ میشود، نمایان شوند. از جمله:
نفخ و تورم شکم
حرکات دردناک روده
درد لگن پیش از دوره قاعدگی یا در طول آن
رابطه جنسی دردناک
درد خفیف در قسمت پایین کمر یا رانها
حساسیت سینهها
پریود نامنظم
احساس پر بودن در قسمت پایین شکم
حالت تهوع و استفراغ
اضافه وزن بدون دلیل
خونریزی غیرطبیعی واژن
تکرر ادرار
مشکلات در خالی کردن کامل روده یا مثانه
گاهی اوقات علائم کیست تخمدان در حدی است که زنان باید فورا به پزشک مراجعه کنند، از جمله:
درد شدید لگن
تب
سرگیجه و ضعف
تنفس سریع
این علائم پارگی یک کیست یا پیچخوردگی تخمدان را نشان میدهند. هر دو عارضه اگر زود درمان نشوند، میتوانند عواقب جدی داشته باشند.
علائم کیست تخمدان در پریودی (کیست خونی تخمدان)
آیا کیست خونی تخمدان خطرناک است؟ کیست تخمدان و پریود نشدن و بهم خوردن چرخه قاعدگی یکی از نگرانیهای مهم بانوان است که میتواند با علائم زیر همراه باشد:
درد لگن
نیاز مکرر به ادرار کردن
پریودهای سنگین، پریودهای نامنظم یا پریودهای سبک تر از حد معمول
نفخ و شکم متورم
کیست تخمدان و لکه بینی
سوال مهم این است که کیست تخمدان باعث خونریزی میشود؟ کیست در تخمدان همچنین میتواند منجر به مشکلاتی در چرخه قاعدگی مانند پریودهای سنگین یا نامنظم، یا لکه بینی بعد از پریود (خونریزی غیرطبیعی واژن بین دورهها) شود. مشکلات سیکل قاعدگی در صورتی رخ می دهد که کیست هورمونهای جنسی تولید کند و باعث رشد بیشتر پوشش داخلی رحم شود.
کیست تخمدان و ریزش مو
آیا کیست تخمدان باعث ریزش مو میشود؟ کمبودهای تغذیه همراه با کیست در تخمدان مانند سطح کم آهن، سطوح پایین ویتامین ب ۱۲ و سطوح پایین ویتامین D۳ میتواند باعث ریزش مو شود. همچنین میتواند همراه با مشکل تیروئید (اغلب کمکاری تیروئید) باشد که اغلب به ریزش مو و مشکلات وزن در زنان منجر میشود.
کیست تخمدان و جوش صورت
آیا کیست در تخمدان باعث جوش صورت میشود؟ بله زیرا باعث میشود تخمدان هورمونهای بیشتری به نام آندروژن تولید کنند که باعث تحریک تولید چربی در پوست میشود. فرد مبتلا به سندرم تخمدان پلی کیستیک ممکن است در صورت، پشت، گردن و سینه آکنه داشته باشد.
کیست تخمدان و بزرگ شدن شکم
ایا کیست تخمدان باعث بزرگ شدن شکم میشود؟ علائم بالینی کیست در تخمدان معمولاً اتساع پیشرونده شکم، درد و نفخ شکم، خونریزی واژینال و علائم مربوط به فشردگی اندامها مانند یبوست، سیری زودرس، استفراغ و مدفوع مکرر است.
رابطه بین کیست تخمدان و کمردرد
کیستهای تخمدان کیسههای کوچک، غیرسرطانی و پر از مایع هستند که میتوانند در زنانی که عادت ماهانه منظم دارند، ایجاد شوند.در برخی موارد، کیستهای تخمدان میتوانند باعث درد طولانی و شدید کمر شوند.. کیست تخمدان و یبوست
به دلیل اتساع تخمدان و فشار به روده، یبوست میتواند یکی دیگر از علائم کیست تخمدان باشد.
علائم دفع کیست تخمدان چیست؟
کیست تخمدان چگونه دفع میشود؟ زمانی که کیست خود به خود دفع شود علائمی در بدن فرد ایجاد میشود که عبارت است از:
تورم در ناحیه شکم: اگر کیست بزرگ باشد یا تخمدان پلی کیستیک باشد، معمولا باعث برآمده شدن شکم فرد میشود. زمانی که کیست بترکد، خون و مایعات درون کیست به حفره شکمی منتقل میشود و تورم شکم بیشتر میشود. این حالت در بروز علائم دفع کیست هموراژیک هم میتواند نقش داشته باشد.
احساس درد در شکم: اگر کیست در تخمدان بترکد، یک درد ناگهانی و شدید ناحیه شکم را در بر میگیرد به نحوی که فرد نمیتواند درد آن را تحمل کند. برای اینکه مطمئن شوید کیست دفع شده باید سونوگرافی انجام دهید.
خون ریزی: شایعترین نشانه دفع کیست، خونریزی است. زمانی که کیست پاره شود شما آن را به صورت لکهبینی احساس خواهید کرد. معمولا دفع کیست در زمان پریودی اتفاق میافتد به همین دلیل فرد متوجه دفع آن نمیشود اما اگر بین دو سیکل قاعدگی دچار لکه بینی شدید نشاندهنده دفع کیست است.