درباره فتق معده چه می‌دانید؟ ممکن است یک کنجکاوی ساده شما را به اینجا کشانده باشد و یا حالت تهوع همراه با درد موجب شده تا به درگیری با فتق شکمی مشکوک شده باشید؛ حتی ممکن است رفلاکس‌های معده متعدد کمی شما را نگران کرده باشد. با هر دلیلی که اینجا هستید، می‌توانم این اطمینان را به شما بدهم که دست پر از این صفحه خارج می‌شوید؛ چرا که هر آن چیزی که باید در خصوص این عارضه بدانید را در این مطلب با شما عنوان کرده‌ایم.

فتق معده چیست؟

قفسه سینه توسط یک بافت ماهیچه‌ای بسیار نازک به نام دیافراگم از حفره شکمی جدا می‌شود. زمانی که بخش بالایی معده از دیافراگم بیرون می‌زند و وارد قفسه سینه می‌شود، فتق معده اتفاق می‌افتد. این حالت ممکن است حتی بدون بروز کوچک‌ترین نشانه‌ای به وجود بیاید و یا ممکن است نشانه‌هایی از قبیل درد و یا احساس فشار در قفسه سینه را به همراه داشته باشد و حتی در هنگام انجام برخی فعالیت‌های فیزیکی تشدید شود.

علائم فتق معده

همانطور که گفتیم، در بسیاری از موارد ممکن است هیچ علامتی نداشته باشد؛ اما در برخی دیگر از موارد نیز می‌تواند همراه با نشانه‌های مهمی باشد که عبارت‌اند از:

• سوزش سر دل

• رفلاکس‌های متعدد معده

• احساس درد و یا ناراحتی در ناحیه معده و یا مری

• آروغ زدن زیاد

• داشتن احساس نفخ مداوم

• داشتن درد در ناحیه قفسه سینه به هنگام خندیدن و یا سرفه

• تجربه حالت تهوع

• بی اشتهایی (البته بیشتر در کودکان مشاهده می‌شود)

• ایجاد تورم (نکته: در بسیاری مواقع، ممکن است اصلا این تورم و یا بیرون زدگی را مشاهده نکنید؛ چرا که ممکن است در بخش‌های بسیار عمیق‌تری وجود داشته باشد)

• داشتن مشکلات بلع

توصیه جدی و مهم: در صورتی که هر کدام از نشانه‌ها و علائم بالا، تداوم داشت، اکیدا توصیه می‌کنیم که هر چه سریع‌تر به یک متخصص مراجعه کنید.

علت به وجود آمدن فتق معده

فتق معده می‌تواند به دلایل متعدد و گوناگونی به وجود بیاید. در این بخش به شایع‌ترین دلایلی که می‌توانند منجر به فتق معده شوند، اشاره می‌کنیم:

• وجود ضعف و یا یک سوراخ که از قبل بر روی دیافراگم وجود داشته و به بخش فوقانی معده، اجازه عبور از این بخش را می‌دهد.

• گاهی اوقات این حفره موجود در دیافراگم، معضلی است که از ابتدای تولد وجود داشته است.

• در برخی مواقع این آسیب، می‌تواند طی برخی حوادث، تصادفات و یا برخی عمل‌های جراحی به وجود بیاید.

عوامل افزایش ریسک ابتلا به فتق معده

اگر شما هم یک یا چند مورد از شرایط زیر را دارید، احتمال اینکه به این مشکل دچار شوید، بیشتر خواهد بود:

• شغلی که نیازمند حمل بارهای سنگین به صورت روزانه باشد.

• شغلی که ساعت‌های طولانی شما را سر پا نگه دارد.

• سرفه‌های شدید و طولانی مدت

• حساسیت کنترل نشده که موجب بروز عطسه‌های شدید و مکرر شود.

• یبوست مزمن و اعمال فشار بیش از اندازه به هنگام دفع

• سابقه جراحی‌های مرتبط با ناحیه شکم و یا لگن

• بارداری‌های پشت سر هم

• اضافه وزن (به ویژه افرادی با BMI بالای 30)

• کودکان مبتلا به دیسپلازی هیپ مادرزادی

• کودکان مبتلا به اختلال بافت همبند

• کودکان درگیر با مشکلات ادراری

درمان فتق معده

معمولا متخصصان برای درمان فتق معده، جراحی را پیشنهاد می‌کنند؛ اما در برخی مواقع که بسیار جزئی است، ممکن است به بیمار توصیه کنند که کمی منتظر بمانند تا ببینند که علائم و وضعیت آن تشدید می‌شوند یا خیر. به طور کلی می‌توان گفت که چاره فتق معده با علائم شدید، چیزی جز جراحی نیست؛ اما راه‌هایی وجود دارد که بتوان آن را کنترل و یا از بروز آن پیشگیری کرد. در بخش بعد به معرفی این راهکارها می‌پردازیم.

روش‌های کنترل و پیشگیری فتق معده

روش‌های گوناگونی برای کنترل این عارضه و یا پیشگیری از بروز آن وجود دارند که بخش عظیمی از آن‌ها، مرتبط با تغییراتی است که باید در سبک زندگی فرد ایجاد شوند. موثرترین راهبردهای ممکن که می‌توانند در این زمینه کمک کننده باشند، عبارت‌اند از:

• کم کردن حجم وعده‌های غذایی

• کنترل وزن و حفظ آن در محدوده سالم

• اجتناب از خوردن مواد غذایی سرخ شده و چرب

• محدود کردن مصرف کافئین

• اجتناب از مصرف نوشیدنی‌های گازدار مانند نوشابه

• اجتناب از خوردن مواد غذایی اسیدی مانند سس‌های کچاپ که می‌توانند موجب تحریک مری شوند.

• عدم استعمال دخانیات

• نخوابیدن با شکم پر

• عدم استفاده از لباس‌های تنگ و یا کمربندها

جمع بندی

در این مطلب از داروخانه آنلاین دکتر زمانی  به بررسی علت به وجود آمدن فتق معده، علائم و نشانه‌های آن و همچنین راه‌های پیشگیری و درمان آن پرداختیم. به طور کلی چنانچه تشخیص پزشک متخصص شما این بوده که به این عارضه دچار هستید، نیازی نیست نگران باشید؛ چرا که در اغلب مواقع، این مشکل می‌تواند با رعایت کردن نکات اشاره شده بهبود یافته و برطرف شوند. حتی اگر نیاز به جراحی نیز وجود داشته باشد، این جراحی، جزو جراحی‌های پر خطر نیست و همه چیز تحت نظر پزشک متخصص به خوبی پیش خواهد رفت.