واکسن پنومونی چیست؟
پنوموکوک یک باکتری است که می‌تواند چند نوع بیماری مختلف را در انسان ایجاد کند و مهم‌ترین آن پنومونی یا عفونت ریه است. این باکتری از طریق تماس نزدیک از فردی به فرد دیگر قابل انتقال است. در یکسری افراد تزریق واکسن این ویروس برای جلوگیری از ابتلا به این بیماری‌ها ضرورت دارد. در این مطلب می‌خواهیم در مورد واکسن پنوموکوک اطلاعاتی را کسب کنیم و ببینیم تفاوت واکسن پنوموکوک ۱۳ و ۲۳ چیست.
چرا باید واکسن پنوموک تزریق شود؟
پنوموکوک می‌تواند باعث انواع مختلفی از بیماری‌ها شود. بیماری‌های خفیف ناشی از این باکتری شامل عفونت گوش و سینوس هستند، درحالی‌که از انواع شدید و مرگبار می‌توان به عفونت‌های ریه (ذات‌الریه)، خون (باکترمی) و عفونت پوشش مغز و نخاع (مننژیت) اشاره کرد. از سوی دیگر، افرادی نیز که از بیماری‌های پنوموکوک نجات می‌یابند ممکن است دچار کری، کوری، تشنج یا فلج شوند.
اگرچه آنتی‌بیوتیک‌ها می‌توانند بیماری‌های پنوموکوک را درمان کنند؛ اما بسیاری از انواع باکتری‌های پنوموکوک در مقابل آنتی‌بیوتیک‌ها مقاوم شده‌اند به‌طوری‌که، به‌عنوان‌مثال در آمریکا، از هر ده مورد ابتلا سه مورد مقاومت آنتی‌بیوتیکی نشان می‌دهند.
بدین ترتیب، در بسیاری از موارد افراد مبتلا به بیماری‌های پنوموکوک نیاز به بستری شدن در بیمارستان دارند. به همین دلیل واکسیناسیون ایمن‌ترین و مؤثرترین راه پیشگیری از این بیماری در بالغین است.
چند نوع واکسن برای پنوموک موجود است؟
به‌طورکلی دو نوع واکسن پنوموکوک در ایالات متحده استفاده می‌شود که به محافظت در برابر بیماری پنوموکوک کمک می‌کند:
- واکسن‌های کنژوگه پنوموکوکی (PCV13، PCV15، یا PCV20)
- واکسن پلی‌ساکاریدی پنوموکوک (PPSV23)
این واکسن‌ها در برابر بسیاری از باکتری‌های پنوموکوک، اما نه همه انواع آن، محافظت می‌کنند. به همین دلیل، بعد از تزریق واکسن هم احتمال ابتلا به بیماری پنوموکوکی پس از واکسیناسیون وجود دارد.
دو نوع واکسن ۱۳ و ۲۳ بیشتر مورداستفاده قرار می‌گیرند.
تفاوت واکسن پنوموکوک ۱۳ و ۲۳ چیست؟
باتوجه‌به اینکه دو واکسن ۱۳ و ۲۳ بیشتر مورداستفاده قرار می‌گیرند بهتر است ببینیم تفاوت واکسن ۱۳ و ۲۳ پنوموکوک چیست. PCV13 (واکسن مزدوج پنوموکوکی) در برابر 13 نوع از تقریباً 90 نوع باکتری پنوموکوک محافظت می‌کند که می‌توانند باعث بیماری‌های پنوموکوکی از جمله ذات‌الریه، مننژیت و باکتریمی شوند.
PPSV23 (واکسن پلی‌ساکارید پنوموکوکی) در برابر 23 نوع باکتری پنوموکوک محافظت می‌کند. این واکسن به پیشگیری از عفونت‌های تهاجمی مانند مننژیت و باکتریمی کمک می‌کند اما فقط سطوح پایینی از محافظت در برابر ذات‌الریه ارائه می‌دهد.
تفاوت واکسن پنوموکوک ۱۳ و ۲۳ به همین‌جا ختم نمی‌شود. مطالعات انجام شده در مورداستفاده از PCV13 در بزرگسالان نشان داد که این واکسن 75 درصد در پیشگیری از پنوموکوک تهاجمی مؤثر است.
PPSV23 در بزرگسالان با سیستم ایمنی سالم، نشان‌داده‌شده است که این واکسن 50-85٪ در جلوگیری از تهاجمی مؤثر است.
تفاوت واکسن پنوموکوک ۱۳ و ۲۳ در تزریق چیست؟
PPSV13 برای افراد زیر توصیه می‌شود:
- همه بزرگسالان 65 سال یا بیشتر
- بزرگسالان 19 سال یا بیشتر با شرایط پزشکی خاص
- بزرگسالان 19 سال یا بیشتر که داروهایی مصرف می‌کنند که مقاومت بدن در برابر عفونت را کاهش می‌دهد
PPSV23 برای افراد زیر توصیه می‌شود:
- همه بزرگسالان 65 سال یا مسن‌تر
- بزرگسالان 19 سال یا بیشتر با شرایط سلامت خاصی
- بزرگسالان 19 سال یا بیشتر که دارای بیماری هستند یا داروهایی مصرف می‌کنند که مقاومت بدن را در برابر عفونت کاهش می‌دهد.
- بزرگسالان 19 سال یا بیشتر که سیگار می‌کشند.
تفاوت واکسن پنوموکوک ۱۳ و ۲۳ در عوارض چیست؟
مانند هر واکسن و داروی دیگری، واکسن‌های پنوموکوک نیز می‌توانند یکسری عوارض جانبی ناخواسته داشته باشند.
- PCV13: بزرگسالان دریافت‌کننده این واکسن قرمزی، درد و تورم را در محل تزریق واکسن گزارش کرده‌اند. تب خفیف، خستگی، سردرد، لرز یا درد عضلانی نیز گزارش شده است. واکنش‌های آلرژیک و تهدیدکننده زندگی از این واکسن بسیار نادر است.
PPSV23: حدود نیمی از افرادی که PPSV23 دریافت می‌کنند عوارض جانبی خفیفی مانند قرمزی یا درد در محل تزریق واکسن دارند. کمتر از 1٪ افراد دچار تب، درد عضلانی یا واکنش‌های موضعی شدیدتر می‌شوند. خطر ایجاد واکنش جدی واکسن، یا مرگ، بسیار کم است.
