چاقی چیست؟
چاقی (Obesity) و اضافه وزن جز همان چربی‌های اضافه‌ایی که دور شکم، پهلو، ران و باسن می‌بینید، چیز دیگری نیست. وقتی ذخایر چربی بدن بیش از حد طبیعی می‌شود، با این مشکل و یا شاید بهتر باشد بگوییم با این بیماری مواجه می‌شوید.
دلایل چاقی و اضافه وزن چیست؟
حواستان به میزان کالری دریافتی نیست
مهم‌ترین دلیل اضافه وزن این است که به اندازه‌ایی که کالری دریافت میکنید، آن را نمی‌سوزانید؛ یعنی هیچ تعادلی بین کالری دریافتی و کالری مصرفی وجود ندارد. بدن مقداری از چربی را برای انرژی و سایر عملکرد‌ها مصرف می‌کند. اما میزان اضافی آن از بدن خارج نمی‌شود، بلکه به شکل چربی در نواحی مختلف ذخیره خواهد شد.
ژنتیک
کودک می‌تواند ژن چاقی را از پدر و مادر خود به ارث ببرد. یعنی اگر یک یا هر دو والدین به این بیماری مبتلا باشند، ریسک بروز آن در فرزند افزایش پیدا می‌کند. سوال اینجاست که ژنتیک چطور می‌تواند باعث اضافه وزن و تجمع چربی‌ها در بدن شود؟ ژن چاقی در بروز شرایط زیر نقش مهمی دارد:
احساس گرسنگی را افزایش می‌دهد.
چربی بیشتری در بدن ذخیره می‌کند.
میل به کم‌تحرکی را افزایش می‌دهد
کنترل غذا خوردن را کاهش می‌دهد.
کم تحرک هستید
باور کنید؛با یکجا نشستن یا با کمی راه رفتن و یا فقط کارهای منزل و شرکت را انجام دادن، نمی‌توانید به اندازه‌ای که کالری دریافت کرده‌اید، آن را بسوزانید. شما به یک برنامه ورزشی مناسب نیاز دارید و از سویی دیگر باید حواستان به میزان کالری دریافتی باشد. در غیر اینصورت فقط زمان را از دست می‌دهید و چربی روی چربی ذخیره میکنید. نکته‌ایی که باید با آن کنار بیایید این است که اضافه وزن در طی شب، یک هفته یا یکماه ایجاد نمی‌شود که بخواهید خیلی سریع از شر آن خلاص شوید.
شما باید با کمک متخصص یک رژیم غذایی سالم و یک برنامه ورزشی مناسب داشته باشید. البته مهم‌ترین و موثرین فاکتور پشتکار برای کاهش وزن است. هر بار که ناامیدی به سراغ‌تان آمد، در آینه نگاهی به خود بیاندازید و به این فکر کنید که به وزن و اندام ایده‌آل خود رسیده‌اید.
استرسی هستید
هورمون‌های استرس مانند کورتیزول را دست کم نگیرید. این هورمون در افزایش اشتها دخالت دارد؛ یعنی شما را وسوسه می‌کند تا قند و چربی بیشتری مصرف کنید. شما هم به بهانه کنترل استرس، به این وسوسه پاسخ مثبت می‌دهید. حالا اگر دچار استرس مزمن باشید یعنی بیشتر ساعات روز در حال مصرف این نوع خوراکی‌ها هستید. بنابراین چاقی دور از انتظار نیست.
بیماری‌های زمینه‌ایی دارید
برخی بیماری‌های زمینه‌ایی مانند کم کاری تیروئید، اختلالات خواب، افسردگی و حتی یائسگی در زنان باعث اضافه وزن می‌شوند.
انواع چاقی بدن
انواع چاقی برطبق موقعیت و تجمع چربی
چاقی مرکزی که در آن تجمع چربی‌ها در شکم و پهلوها است. (خطرناک‌ترین نوع چاقی)
چاقی محیطی که چربی‌های اضافه در ناحیه باسن و ران جمع می‌شوند.
چاقی ترکیبی که مجموعه‌ایی از چاقی نوع اول و دوم است.
چاقی براساس بیماری
چاقی به دلیل بیماری: بیماری‌های زمینه‌ایی مانند کم کاری تیروئید یا تخمدان پلی‌کیستیک در زنان باعث بروز آن می‌شوند.
چاقی به دلیل دریافت کالری بیش از حد: فرد به بیماری خاصی مبتلا نیست و فقط کالری اضافه دریافت می‌کند.
انواع چاقی برطبق تعداد سلول‌های چربی
چاقی کودکان: که در طی آن سلول‌های چربی در حین رشد آنها افزایش پیدا می‌کنند.
چاقی بزرگسالان: که معمولا با بالا رفتن سن و کاهش متابولیسم بدن رخ می‌دهد.
عوارض چاقی و اضافه وزن چیست؟
مطالعات نشان داده‌اند که چاقی ممکن است بر فرآیند بلوغ تأثیر بگذارد و باعث بلوغ زودرس در دختران و بلوغ دیررس در پسران شود. بروز تغییرات در ترشح هورمون‌های لپتین و انسولین، یکی از دلایل اصلی این مسئله است.
اگرچه چاقی منجر به ناباروری و مشکل در بارداری زنان می‌شود اما در مردان، بیشتر باعث عملکرد ضعیف حین رابطه جنسی به‌صورت اختلال در نعوظ یا زودانزالی می‌شود. در مطالعه‌ای که اخیرا روی ۹۲۸ مرد و زن با میانگین BMI بیش از ۴۰ به‌منظور بررسی رابطه چاقی با سلامت جنسی انجام شد، مشخص شد که:
تقریباً دو سوم (۶۵٪) آنها از مشکلات جنسی رنج می‌بردند.
از این تعداد، ۵۰ درصد دچار کاهش میل جنسی بودند، ۴۲ درصد مشکلات عملکرد جنسی داشتند و ۴۱ درصد به طور کل از برقراری رابطه جنسی اجتناب می‌کردند.
در این افراد احساس لذت جنسی به طور جدی مختل شده بود. ۳۰ درصد از این گروه متوجه شده بودند که لذت کمتری از رابطه جنسی خود می‌برند. چیزی حدود ۱۰ برابر کمتر از افراد عادی!
در این میان زنان بیشتر از مردان مشکلات جنسی خود را گزارش کردند.
اصولا چاقی و اضافه وزن یک مانع بزرگ برای حفظ استقامت فرد هستند. مسئله‌ای که برای داشتن یک عملکرد جنسی خوب مهم است. چاقی روند متابولیسم هورمون‌های جنسی مردان و زنان را تغییر می‌دهد. به عنوان مثال، ثابت شده است که چاقی بر سطح هورمون تستوسترون مردان تأثیر می‌گذارد، باعث کاهش میل جنسی، اختلال در نعوظ و حتی زود انزالی می‌شود.
ارتباط عملکرد جنسی با چاقی در زنان
اخیرا مطالعات نشان داده‌اند که ۲۰ تا ۵۰ درصد از زنان چاق دچار اختلال در عملکرد جنسی خود هستند. مشکلی که بخش زیادی از آن روانشناختی است. زیرا زنان چاق احساس می‌کنند که اندام مناسبی برای برقراری یک رابطه جنسی لذت‌بخش ندارند.
البته تجمع چربی در اطراف تخمدان‌ها و رحم نیز تاثیر زیادی در کاهش ترشح هورمون‌های جنسی و به‌دنبال آن کاهش میل جنسی، اختلال در ارگاسم و نارضایتی جنسی دارد. بنابراین، تاثیر چاقی بر روابط زناشویی را نمی‌توان نادیده گرفت.
بسیاری از تحقیقات نیز ثابت کرده‌اند که سلول‌های چربی با ترشح مواد خاصی باعث تداخل در روند تخمک‌گذاری و در نتیجه کاهش قدرت باروری زنان می‌شوند. تاثیر منفی چاقی و سلامت جنسی می‌تواند منجر به ناباروری زنان شود.
چطور چاقی بر سلامت جنسی مردان تاثیر می‌گذارد؟
اصولا مردان چاق سطح تستوسترون کل و آزاد کمتری دارند. تستوسترون هورمون اصلی مردانه است و ترشح آن منجر به تغییر صدای پسران نوجوان، حجیم شدن عضلات، رشد اندام‌های جنسی مردان و افزایش قدرت استخوان‌ها می‌شود. این هورمون جنسی همچنین مسئول تولید اسپرم و افزایش میل جنسی در مردان است.
هر ۱۰ سانتی‌متر افزایش در سایز دور کمر، با ۷۵ درصد خطر کاهش ترشح هورمون تستوسترون در مردان ۳۰ سال به بالا همراه است. یک مطالعه در کشور استرالیا نشان می‌دهد که از هر هفت مرد چاق، یک نفر نیاز دارد که از داروهای مکمل هورمون تستوسترون استفاده کند.
درحالی‌که در مردان با وزن طبیعی، به چنین روند درمانی نیاز نیست. بنابراین، اثرات بد چاقی و سلامت جنسی مردان غیر قابل انکار است!
تاثیر چاقی بر نعوظ آلت تناسلی مردان
متاسفانه امروزه اغلب آقایان از عدم ایجاد نعوظ یا حفظ آن در حین رابطه جنسی شکایت دارند. درحالی‌که نمی‌دانند یکی از دلایل اصلی آن چاقی و افزایش وزن است. از علائم اختلال نعوظ می‌توان به موارد زیر اشاره کرد:
کاهش میل جنسی و عدم ایستادگی آلت تناسلی هنگام تحریک ذهنی
ایستادگی نسبی آلت تناسلی و عدم حفظ این حالت به‌محض شروع رابطه یا حین آن
گاهی ممکن است این مشکل برای چند هفته بروز کند و سپس از بین بروز که جای نگرانی نیست. اما اگر دوباره عود کرد و به‌صورت مزمن خود را نشان داد، باید به دنبال مراقبت‌های پزشکی باشید. پزشکان معتقد هستند که مردان چاق در معرض خطر ابتلا به مشکلاتی مانند موارد زیر هستند:
بیماری قلبی
دیابت
آترواسکلروز یا تصلب شرایین
کلسترول بالا
همه این شرایط به‌تنهایی می‌توانند باعث اختلال در نعوظ آلت تناسلی شوند.جالب است بدانید که اختلالات هورمونی و سطح پایین تستوسترون تنها عامل ۳ درصد از موارد اختلال نعوظ هستند.
حتی با سطوح نرمال تستوسترون، مردان چاق بیشتر در معرض خطر بروز اختلال نعوظ هستند. پس ارتباط چاقی و سلامت جنسی بی‌دلیل نیست! چاقی در مردان نیز به طور مستقیم با کاهش دفعات برقراری رابطه جنسی همراه است.
محققان چاقی شکمی را با بروز اختلال نعوظ به‌ویژه در مردان مسن مرتبط دانسته‌اند. آنها نشان می‌دهند که داشتن شاخص توده بدنی ۲۸ و بالاتر، خطر ابتلا به اختلال نعوظ را در مردان تا ۹۰ درصد افزایش می‌دهد. از سوی دیگر، کاهش وزن به سرعت باعث بهبود این علائم می‌شود.
معمولا مردان چاقی که دچار اختلال نعوظ هستند، از زود انزالی یا خروج مایع منی با وجود گذشت زمان کوتاهی از رابطه جنسی (کمتر از ۲ دقیقه) نیز رنج می‌برند. امروزه تاثیر چاقی بر زود انزالی شیوع بیشتری پیدا کرده است.
چاقی و هایپرپلازی خوش‌خیم پروستات
اصولا چاقی با هایپرپلازی خوش‌خیم پروستات یا بزرگ شدن پروستات در مردان مسن مرتبط است. مطالعات نیز ثابت کرده‌اند که مردان با دور کمر ۱۰۰ و بالاتر، ۲.۴ برابر بیشتر از مردان با دور کمر ۸۸ و پایین‌تر به جراحی برای درمان هیپرپلازی خوش‌خیم پروستات نیاز دارند.
غده پروستات آنتی‌ژن اختصاصی پروستات (PSA) را آزاد می‌کند. معمولا سطح PSA معیاری برای بررسی میزان پیشرفت سرطان پروستات است. طبق این معیار، اضافه وزن خطر ابتلا به سرطان پروستات را تا ۸ درصد افزایش می‌دهد.
چاق بودن خطر ابتلا به سرطان پروستات را تا ۲۰ درصد افزایش می‌دهد و چاقی شدید خطر ابتلا به سرطان پروستات را تا ۳۴ درصد افزایش می‌دهد. علاوه بر این، چاقی باعث عود سرطان پروستات و همچنین افزایش خطر گسترش آن به سایر اندام‌ها می‌شود.
تاثیر چاقی در روابط زناشویی
