درد بیضه یکی از مشکلات شایع در آقایان است که ناراحتی خفیف تا درد شدید و غیر قابل تحمل برایشان ایجاد می‌کند. این درد معمولا به دلایل مختلفی ایجاد می‌شود که در برخی موارد ممکن است نشانه بیماری باشد که نیاز به تشخیص و درمان سریع دارد. در ادامه این مقاله به بررسی دلایل درد بیضه (پیچ خوردگی بیضه، واریکوسل، فتق اینگوینال، هیدروسل، تومور بیضه، پروستات و…)، علائم، درمان درد بیضه و پاسخ به سوالات متداول درباره این عارضه می‌پردازیم.  بیضه ها دارای اعصاب حساسی هستند، بنابراین هرگونه ضربه به آنها می تواند باعث درد شدید و موقت شود. که معمولا درد، در یک بیضه و در برخی موارد در هر دو بیضه اتفاق می‌افتد.  درد بیضه می‌تواند حاد یا مزمن باشد. توجه داشته باشید که در صورتی که درد حاد (به معنی: ناگهانی ایجاد و در مدت کمی از بین برود) و درد مزمن (به معنی: درد به تدریج افزایش و در مدت طولانی ادامه یابد) بهتر است به پزشک مراجعه کنید.

11 علت درد بیضه

درد بیضه در هر سنی از نوزادی تا سالخوردگی ممکن است اتفاق بیفتد و دلایل زیادی وجود دارد؛ اما شناخت درست منشا و علت درد برای درمان و جلوگیری از درد مجدد مهم است. در ادامه لیستی از علت‌های درد بیضه را معرفی و درباره هرکدام توضیحات لازم ارائه شده است.

علت درد بیضه چپ‌

تمام دلایلی که گفته شد برای درد بیضه چپ ممکن است اتفاق افتد. بیضه چپ در واقع نسبت به بیضه راست آسیب پذیرتر است و برخی مواقع تنها در یک سمت درد احساس می‌کنید و به این دلیل است که آناتومی بیضه چپ کمی با بیضه راست متفاوت است.

1. بیضه چپ کمی پایین‌تر و جلوتر است و احتمال آسیب به آن بیشتر است.

2. خون رسانی بیضه چپ از طریق  ورید کلیه چپ است.

3.  بیضه چپ بیشتر دچار واریکوسل (تورم رگ‌های خونی اندام جنسی) می‌شود.

4. در بعضی از آقایان سایز بیضه چپ نیز بزرگتر و حساس‌تر است.

از مشکلات اساسی بیضه چپ، پیچ خوردگی طناب بیضه، در داخل کیسه بیضه است و نیاز به جراحی دارد. درد بیضه چپ همراه با درد زیر ناحیه شکم اتفاق می‌افتد و در صورت داشتن تب، لرز و سوزش هنگام ادرار حتما به پزشک مراجعه کنید.

علت درد بیضه راست

علت درد در هر دو بیضه یکسان است و تفاوت بیشتر از نظر آناتومیک و فیزیولوژی است. تفاوت بیضه راست با چپ:

1. بیضه راست بالاتر است.

2. خون رسانی بیضه راست مستقیم از بیضه به ورید بزرگتر شکمی می‌رود.

دلایل درد بیضه راست معمولا شامل آسیب فیزیکی، هیدروسل، واریکوسل، التهاب اپیدیدیم و عفونت دستگاه ادرار است.

علت درد بیضه در نوجوانان

درد بیضه در نوجوانان معمولا شایع و طبیعی است و به دلایل مختلفی اتفاق می‌افتد. دلایل درد بیضه در نوجوانان:

1. تغییرات طبیعی و رشد بیضه‌ها

2. بلوغ زود رس

3. چرخش بیضه‌ها

4. عفونت باکتریایی و ویروسی در ناحیه بیضه ها

5. آسیب فیزیکی

علت درد بیضه به دلیل ارضا نشدن

درد بیضه ارضا نشدن یا عدم انزال که به عنوان درد بیضه ناشی از احتباس منی نیز شناخته می‌شود؛ می‌تواند  به دلایل مختلفی اتفاق بی‌افتد که عموما علت آن ناشی از احتباس اسپرم در بیضه‌ها و کانال‌های مرتبط با آن ایجاد می‌شود. معمولا این درد زمانی رخ می‌دهد که تنش جنسی بدون ارضا یا انزال باقی بماند.

چه کسانی بیشتر در معرض درد بیضه هستند؟

تقریبا تمام آقایان در معرض درد بیضه هستند اما برخی بیش از دیگران دچار درد می‌شوند؛ به طور مثال کسانی که کارهای فیزیکی سنگین انجام می‌دهند (مانند ورزشکاران، کارگران ساختمانی و غیره)، ورزشکاران (فوتبالیست ها، هنرهای رزمی، دوچرخه سواران و اسب سواری) و کسانی که شغل‌های نشسته به مدت طولانی دارند.

درمان درد بیضه‌

با توجه به علل درد، درمان نیز متفاوت است. در ادامه رایج ترین روش‌های درمان بیضه درد را بررسی می‌کنیم. در صورتی که علت درد بیماری عفونی باشد مصرف آنتی بیوتیک و در صورتی که با دارو مشکل رفع نشود برای درمان نیاز به جراحی است.

درمان درد اپیدیدیمیت بیضه (Epididymitis)

به علت عفونت باکتریایی یا بیماری‌های مقاربتی مانند سوزاک یا کلامیدیا یا عفونت ادراری ایجاد می‌شود. راه‌های کاهش درد:

• داروی آنتی‌بیوتیک (مثل سیپروفلوکساسین یا داکسی‌سایکلین) بسته به نوع عفونت

•  داروهای ضد التهاب (مثل ایبوپروفن)

•  استراحت و بالا نگه داشتن بیضه‌ها

•  استفاده از کمپرس سرد برای کاهش درد و تورم

•  پرهیز از فعالیت جنسی تا بهبود کامل

درمان درد پیچ‌خوردگی طناب بیضه (Testicular Torsion)

پیچ خوردگی طناب بیضه به علت حرکات ناگهانی و دلایل ژنتیکی این مورد رخ می‌دهد و بیشتر در نوجوانان دیده می‌شود. در صورتی که این عارضه ظرف مدت 6 ساعت درمان نشود ممکن است بیضه آسیب دیده را از بدن خارج کنند.

• جراحی فوری برای باز کردن پیچ‌خوردگی و برقراری مجدد جریان خون

•  در صورت تاخیر، ممکنه بیضه آسیب‌دیده و برداشته شوند.

•  معمولاً بیضه دیگر رو در حین جراحی به کیسه بیضه دوخته می‌شود تا در آینده نپیچد. 

درمان درد ضربه به بیضه

زمانی که علت درد، ضربه فیزیکی باشد بهتر است موارد زیر را رعایت کنید:

•  استراحت

•  استفاده از یخ یا کمپرس سرد

•  داروهای مسکن

•  در موارد شدید (پارگی بیضه یا هماتوم بزرگ) نیاز به جراحی فوری برای ترمیم

درمان واریکوسل (Varicocele)

اختلال بازگشت خون از بیضه که معمولا سمت چپ اتفاق می‌افتد. در صورت خفیف بودن مشکلی ایجاد نمی‌کند، معمولاً نیاز به درمان ندارد. 

توجه داشته باشید واریکوسل را  جدی بگیرید زیرا در موارد درد شدید ناباروری در پی خواهد داشت.

•  عمل واریکوسل (بستن وریدهای معیوب) 

•  یا آمبولیزاسیون با استفاده از لوله‌ای باریک (کاتتر)

درمان فتق کشاله ران (Inguinal Hernia)

فتق کشاله ران معمولا به دلیل فشار زیاد (بلند کردن وزنه) یا مادرزاد به وجود می‌آید. 

•  جراحی ترمیم فتق (باز یا لاپاراسکوپی)

•  معمولاً یک توری مخصوص قرار داده می‌شه تا ناحیه ضعیف تقویت بشه

•  در مواردی که فتق گیر کرده یا باعث انسداد روده بشه: جراحی اورژانسی

درمان التهاب بیضه (Orchitis)

اورکیت. اورکیت زمانی است که یک عفونت به علت ویروس (اوریون) یا باکتری در یک یا هر دو بیضه می شود. در کودکان، ویروس اوریون یکی از علل شایع اورکیت است. اگر اوریون باعث اورکیت شود، تورم معمولاً چهار تا شش روز پس از شروع علائم اوریون شروع می شود.

• استراحت مطلق 

• اگر باکتریایی باشد: آنتی‌بیوتیک‌ها

•  اگر ویروسی باشد (مثل اوریون): استراحت، کمپرس سرد، و داروهای ضد التهاب

•  استفاده از لباس زیر راحت و حتی بیضه بند

•  مسکن‌ها مثل استامینوفن یا ایبوپروفن

درمان درد بیضه ناشی از سنگ کلیه (درد ارجاعی)

در مواردی که درد بیضه ناشی از سنگ کلیه باشد، درد از پهلو و کمر به سمت بیضه‌ها کشیده می‌شود و معمولا ادرار همراه با درد، سوزش و خون در ادرار همراه است. 

•  نوشیدن مایعات زیاد برای کمک به دفع سنگ

•  داروهای ضد درد و شل‌کننده عضلات مجاری ادراری (مثل تامسولوسین)

•  در موارد بزرگ بودن سنگ یا عدم دفع سنگ نیاز به سنگ‌شکنی با امواج (ESWL) یا جراحی (یورتروسکوپی یا نفرولیتوتومی)

درمان توده یا تومور بیضه

رشد غیر طبیعی سلول‌ها داخل بیضه یا کیسه بیضه، این مورد معمولا بر اثر سابقه خانوادگی اتفاق می‌افتد و معمولا بدون درد و گاهی با درد همراه است. 

•  برداشتن کامل بیضه (ارکیکتومی)

•  سپس بررسی‌های دقیق برای نوع تومور

•  در صورت بدخیم بودن نیاز به شیمی‌درمانی یا پرتودرمانی

• جراحی‌های تکمیلی (مثلاً برداشتن غدد لنفاوی)

درمان خانگی درد بیضه

برای درمان درد بیضه در خانه می‌توانید:

• کمپرس سرد یا کیسه یخ را روی ناحیه مورد نظر قرار دهید. یخ را در یک حوله بپیچید و آن را به طور متناوب در طول روز به مدت حداکثر 15 دقیقه در هر بار استفاده کنید.

• در حالی که به پشت دراز کشیده اید، حوله‌ای گرم را زیر کیسه بیضه خود قرار دهید.

• دوش آب گرم بگیرید.

• داروهای ضد التهابی یا آنتی بیوتیک مصرف کنید.

چه زمانی از درد بیضه باید به پزشک مراجعه کرد؟

در صورتی که درد بیضه ناگهانی، شدید، همراه با حالت تهوع و استفراغ یا درد شکمی همراه بود و در یک یا هردو بیضه درد را حس کردید در همان لحظه استراحت کنید و دراز بکشید در حالت استراحت اگر درد بیش از 1 ساعت طول کشید؛ فوراً به پزشک متخصص اورولوژی یا اورولوژیست مراجعه کنید.

1.  درد ناگهانی و شدید بیش از یک ساعت

2.  تورم و قرمزی

3.  تهوع یا استفراغ همراه با درد بیضه

4.  تب بالا

5.  لمس توده سفت در بیضه

جمع‌بندی

در این مقاله از داروخانه آنلاین دکتر زمانی به بررسی علت درد بیضه در آقایان پرداختیم و در نهایت به شما بگوییم که یک مشکل ساده تا یک بیماری جدی فاصله کمی دارد. تشخیص به‌موقع علت درد، نقش حیاتی در پیشگیری از عوارض دارد. در صورت مشاهده علائم نگران‌کننده، مراجعه به پزشک متخصص اورولوژی بهترین اقدام است.