بوی بد واژن شامل هر بوی نامطبوعی است که از واژن می‌آید. البته این موضوع کاملا طبیعی است که هر واژنی بوی منحصربه‌فرد خود را داشته باشد اما بوی شدید و آزاردهنده اغلب نشانه مشکلی در بدن خواهد بود.
بوی واژن در طول چرخه قاعدگی، بارداری و یائسگی متفاوت است. علاوه بر این بوی مورد نظر پس از انجام فعالیت‌های ورزشی و داشتن رابطه جنسی تشدید می‌شود.
بوی شدید واژن می‌تواند به علت عفونت باشد و نیاز به درمان دارد. اگر می‌خواهید با راه‌های درمان بوی بد واژن آشنا شوید تا انتهای مطلب همراه ما باشید.
علائم و نشانه‌های بوی واژن
بوی موقت واژن شایع است و اغلب به‌خودی خود برطرف می‌شود. این موضوع که واژن بوی خاصی داشته باشد کاملا طبیعی است و نشانه هیچ مشکلی در بدن شما نخواهد بود.
اما اگر بوی واژن به‌صورت پیوسته ادامه داشته باشد و شما در پی آن دچار سوزش، خارش و ترشح شوید بهتر است برای معاینه به پزشک متخصص زنان و زایمان مراجعه کنید.
علل و عوامل خطرساز ناشی از بوی واژن
باز هم تاکید می‌کنیم بوی ناچیزی که از واژن حس می‌شود، طبیعی است. اما تشدید شدن بو بدون هیچ علت خاصی، سوزش و مواردی از این قبیل نیاز به بررسی دارد. بعضی از دلایل بوی بد واژن می‌تواند شامل موارد زیر باشد:
- واژینوز باکتریایی (BV) این مدل از عفونت به دلیل ترشح بیش از حد باکتری‌ها در واژن ایجاد می‌شود. نشانه آن نیز می‌تواند بوی بد شبیه به بوی ماهی و ترشحات خاکستری رنگ باشد. طبق گزارش مرکز کنترل و پیشگیری از بیماری‌های آمریکا، این مدل شایع‌ترین وضعیتی است که برای واژن زنان بین سنین ۱۵ تا ۴۴ سال اتفاق می‌افتد.
- عفونت مقاربتی تریکومونیازیس (STI)، تریکومونیازیس می‌تواند باعث بوی بد واژن شود. سوزاک و کلامیدیا نیز موجب این عفونت می‌شوند اما بوی شدیدی ندارند.
- تامپون فراموش شده یا گیر کرده. اگر تامپون درون واژن گیر کند یا فراموش کنید آن را بیرون بیاورید بوی بسیار شدیدی از واژن ایجاد خواهد شد.
البته به گفته سازمان بهداشت ملی انگلیس، این احتمال که تامپون در بدن گم شود وجود ندارد و تنها ممکن است در قسمت بالای واژن فشرده شود. اگر خودتان نمی‌توانید آن را در بیاورید بهتر است به پزشک مراجعه کنید تا علاوه بر در آوردن تامپون واژن را از نظر عفونت نیز مورد بررسی قرار دهد.
- شستشوی قسمت داخلی واژن با آبی که با مایعات دیگر مانند سرکه، جوش شیرین یا ید ترکیب شده است. تاثیری که این مورد روی رفع بوی بد واژن می‌گذارد خیلی بیشتر از دوش گرفتن یا حمام است.
البته پزشکان خیلی این مدل شستشو را توصیه نمی‌کنند، چون خطر ابتلا به عفونت‌های مقاربتی را تشدید می‌کند و حتی امکان دارد در بارداری تداخل ایجاد کند.
همچنین گفته می‌شود این مدل شستشو باکتری‌های سالمی که تعادل را ایجاد می‌کنند از بین می‌برد و با گذشت زمان در طولانی مدت مشکل بیشتر می‌شود.
علاوه بر این شستشو قسمت داخلی واژن می‌تواند موجب رشد باکتری‌های مضر شود که نتیجه آن عفونت‌های مخمری یا واژینوز باکتریایی است.
اگر سابقه عفونت واژن دارید، شستشوی قسمت داخلی واژن می‌تواند باعث انتقال عفونت به رحم، لوله‌های فالوپ و تخمدان شود که عفونت التهاب لگن را برای شما در پی خواهد داشت.
طبق اعلام کالج متخصص زنان و زایمان آمریکا، التهاب لگن در یک نفر از هر ۱۰ زنی که آن را تجربه می‌کنند موجب ناباروری می‌شود.
- بهداشت ضعیف. عدم استحمام یا دوش گرفتن منظم می‌تواند منجر به التهاب ناحیه واژن شود و در نتیجه بوی بد واژن را حس خواهید کرد.
- تعریق پوست. ناحیه کشاله ران مستعد تعریق است که این مورد نیز می‌تواند باعث بوی بد واژن را ایجاد کند.
- رژیم غذایی. آن‌چه می‌خورید و می‌نوشید روی بوی ادرار تاثیر می‌گذارد و بعضی از شواهد نشان می‌دهد چیزهایی که مصرف می‌کنید بر بوی واژن نیز تاثیر می‌گذارند. اگر واژن شما بوی بدی دارد، غذاهایی با بوی شدید مانند سیر می‌تواند دلیل این امر باشد.
ممکن است بوی واژن در طول دوره قاعدگی یا در دوران بارداری تغییر کند، اما این تغییرات کاملا طبیعی است و نشانه مشکل خاصی در بدن نخواهد بود.
- چرخه قاعدگی. بوی واژن در مراحل مختلف چرخه پریودی قابل تغییر است.
- بارداری. زنان باردار به دلیل تغییرات هورمونی و افزایش ترشحات واژن بیشتر در معرض تغییر بوی واژن قرار می‌گیرند.
دلایل نادر بوی بد واژن عبارت هستند از:
- فیستول رکتوواژینال. فیستول رکتوواژینال یک دهانه غیرطبیعی نادر بین واژن و راست روده است که اجازه می‌دهد مدفوع به داخل واژن نشت کند،
در نتیجه در ایجاد بوی بد واژن تاثیرگذار است. علائم دیگر شامل عفونت‌های مکرر واژن یا مجاری ادرار، درد در هنگام رابطه جنسی یا وجود مدفوع در واژن است. فیستول رکتوواژینال ممکن است در اثر آسیب در حین زایمان ایجاد شود. عوارض ناشی از جراحی لگن از جمله برداشتن رحم، بیماری التهاب روده و درمان سرطان نیز موجب این مشکل خواهند شد.
- سرطان دهانه رحم یا واژن. در موارد نادر، بوی غیر طبیعی واژن گاهی می‌تواند یکی از علائم سرطان دهانه رحم یا واژن باشد. علائم دیگر سرطان دهانه رحم یا واژن، ترشحات شدید واژن است که می‌تواند بوی زیادی ایجاد کند.
چگونه بوی بد واژن تشخیص داده می‌شود؟
به یاد داشته باشید بوی واژن که به دلیل یک بیماری پزشکی اتفاق می‌افتد معمولا با علائم و نشانه‌های دیگری مانند خارش، سوزش، تحریک یا ترشحات زیاد همراه است. پزشک شما می‌تواند از طریق معاینه واژن و آزمایش‌های تشخیصی به ارزیابی این علائم کمک کند.
آزمایش ادرار می‌تواند بارداری و STI مانند کلامیدیا و سوزاک را بررسی کند. تجزیه و تحلیل ادرار می‌تواند بیمار را از نظر داشتن عفونت ادراری مورد بررسی قرار دهد و تحت چنین شرایطی از یک نمونه مایع واژن برای تشخیص تریکومونیازیس یا واژینوز باکتریایی استفاده می‌شود.
در صورت عدم درمان، عفونت‌ها برای بدن بسیار خطرناک هستند و آسیب دائمی را برای فرد در پی خواهند داشت. بنابراین هرگز سعی نکنید بدون هیچ تشخیص پزشکی به‌صورت خودسرانه خود را درمان کنید.
اگر چه نادر است، اما می‌توان فیستول رکتوواژینال را از طریق معاینه واژن و رکتوم تشخیص داد. اگر فیستول قابل شناسایی نباشد، ممکن است انجام آزمایش‌های تصویربرداری مانند سونوگرافی، سی تی اسکن یا MRI به آن کمک کند.
فیستول‌های راست روده به‌خودی خود بسته می‌شوند و بیشتر آن‌ها نیاز به جراحی دارند. اگر مشکوک به فیستول رکتوواژینال هستید، بهتر است در اسرع وقت به پزشک مراجعه کنید.
اگر مشکوک به سرطان باشید (اگرچه این امر به‌ندرت علت بوی بد واژن است) پزشک شما به احتمال زیاد آزمایش پاپ اسمیر را برای غربالگری سلول‌های دهانه رحم یا واژن از نظر بررسی سرطان انجام می‌دهد. جواب تست پاپ غیر طبیعی می‌تواند نیاز به آزمایش‌های بیشتر برای تشخیص بهتر داشته باشد.
پزشک همچنین می‌تواند به شما کمک کند تا تشخیص دهید که داروها، عرق کردن، هورمون‌ها، بهداشت یا سبک زندگی ممکن است در ایجاد بوی غیر طبیعی واژن موثر باشند.
مدت زمانی که بوی بد واژن ادامه داشته باشد، کاملا به علت آن بستگی دارد و پس از اتمام روند درمان بو باید به‌طور کامل از بین برود.
درمان‌ها و گزینه‌های دارویی برای بوی بد واژن
درمان بوی واژن شما به علت آن کاملا بستگی دارد. پزشک می‌تواند به شما کمک کند تا تشخیص دهید کدام داروها یا درمانهای طبیعی می‌تواند در رفع این مورد تاثیرگذار باشد.
گزینه‌های دارویی
ممکن است لازم باشد برای معالجه‌هایی که موضوع خاصی، به‌ویژه عفونت را مورد هدف قرار می‌دهند به پزشک مراجعه کنید. تجویز قرص برای رفع بوی بد واژن بستگی به علت بو دارد که این مورد توسط پزشک تشخیص داده می‌شود.
اگر به عفونت خاصی مانند واژینوز باکتریایی یا تریکومونیازیس مبتلا هستید، ممکن است پزشک آنتی بیوتیک‌های زیر را برای شما تجویز کند:
- کلیندامایسین (کلیوسین)
- مترونیدازول (Flagyl)
- تینیدازول (تینداماکس)
همچنین باید از رابطه جنسی خودداری کنید تا زمانی که عفونت به‌طور کامل از بین برود، معمولا حدود یک هفته پس از پایان درمان می‌توان رابطه جنسی برقرار کرد.
درمانهای جایگزین و مکمل‌ها
پروبیوتیک‌ها
تحقیقات نشان داده است که مکمل‌ها و غذاهای پروبیوتیک، از جمله ماست، می‌توانند به حفظ تعادل pH واژن و تسریع بهبودی برخی از زنان از واژینوز باکتریایی تاثیرگذار باشند. اگرچه تحقیقات بیشتری در این مورد لازم است.
مکمل‌های گیاهی
بعضی از مکمل‌های گیاهی ادعا می‌کنند که بوی بد واژن را کاهش می‌دهند یا علائم مرتبط با دلایل اصلی بوی واژن مانند واژینوز باکتریایی را درمان می‌کنند.
سایر درمان‌ها
هیچ مکمل غذایی را بدون تجویز پزشک یا مشورت با آن‌ها مصرف نکنید، زیرا امکان دارد با سایر داروها یا مکمل‌هایی که قبلا مصرف می‌کردید در تداخل باشد.
درمان بوی بد واژن با سیر نیز یکی از درمانهای طبیعی و خانگی به شمار می‌رود که بعضی از افراد از این روش برای رفع بو استفاده می‌کنند و نتیجه مثبتی را توانستند بگیرد.
انجام بعضی از تغیرات برای اصلاح سبک زندگی می‌توانند در تمیز نگه داشتن ناحیه واژن تاثیرگذار باشند و طبیعتا بوی بد را کاهش دهند:
- برای جلوگیری از تجمع رطوبت و افزایش جریان هوا به ناحیه واژن، لباس زیر نخی و لباس گشاد بپوشید.
- لباس را بلافاصله بعد از ورزش یا فعالیت‌هایی که موجب افزایش تعریق بدن می‌شوند، عوض کنید و دوش بگیرید.
- بهداشت را رعایت کنید، با آب گرم و صابون غیر تحریک‌کننده ناحیه واژن را بشویید.
- از شست‌وشوی قسمت داخلی واژن با آب به همراه ترکیباتی که در بالاتر عنوان شد خودداری کنید.
- از خوردن غذاهایی که بوی زیادی دارند خودداری کنید.
- برای جلوگیری از انتشار باکتری از مقعد به واژن به‌طور کامل این ناحیه را تمیز کنید.
- در هنگام رابطه جنسی از کاندوم استفاده کنید تا از شیوع عفونت مقاربتی جلوگیری شود.
- از مصرف اسپری‌های زنانه یا دئودورانت‌ها خودداری کنید، چون می‌تواند منجر به تحریک این ناحیه شود.
رفع بوی بد واژن با جوش شیرین نیز یکی از راه‌های پیشنهادی برای درمان بوی بد این ناحیه است و برای رفع دلایل مختلف این مشکل، قابل استفاده است.
چه زمانی باید به پزشک مراجعه کنید؟
به‌طور کلی، تشخیص بوی بد واژن آسان است. مواردی که در بالاتر عنوان کردیم کاملا بوهای مشخصی است که شما در صورت داشتن آن متوجه خواهید شد.
تا به این جای مطلب چند بار عنوان کردیم که داشتن بوی کم از واژن طبیعی اس، اما اگر بعضی از علائم همراه با بو ظاهر شوند باید به پزشک مراجعه کرد.
اگر بو همراه با خارش، سوزش، درد، درد هنگام رابطه جنسی، خونریزی واژینال غیر مرتبط با پریودی و دفع ماده سفیدرنگ غلیظ شبیه به پنیر است باید برای بررسی‌های بیشتر به پزشک مراجعه کرد.
بوی واژن متغیر است و اصلا اشکالی ندارد. به یاد داشته باشید که بوی واژن با PH محیط آن ارتباط خیلی نزدیکی دارد و تحت شرایطی می‌توانند بر PH تاثیر بگذارند.
به‌عنوان مثال رابطه جنسی را در نظر بگیرید. مایع منی PH نسبتا بالایی دارد. بنابراین بعد از داشتن رابطه جنسی این‌که بوی واژن کمی بد شود کاملا طبیعی است و گاهی علت بوی بد دستگاه تناسلی مردان نیز همین مورد است. اما اصلا نگران نباشید چرا که کاملا موقتی است.
برای درمان بوی بد واژن هنگام نزدیکی می‌توان به بهداشت واژن توجه کرد و از درمانهای دارویی برای رفع آن بهره برد.
دوران یائسگی نیز بر تغییر PH واژن تاثیرگذار است. به دلیل کمبود هورمون استروژن در این دوران مخاط کمتری برای واژن تولید می‌شود.
مخاط واژن محیط رشد لاکتوباسیل‌ها است، حال اگر مخاط کافی وجود نداشته باشد واژن بدون این سلول‌ها PH بالایی را تجربه خواهد کرد.
اما توصیه ما به شما چیست؟ از بوی بد واژن خود ترس نداشته باشید، چرا که با پیدا کردن علت آن به راحتی قابل رفع کردن است.
