اگر دیابت دارید، ممکن است از قبل بدانید که مراقبت از پا برای پاها و سلامت کلی شما چقدر مهم است. ما میتوانیم توصیههای تخصصی ارائه دهیم، چند گام ساده برای مراقبت از پاهای خود را به شما نشان میدهیم و به شما کمک میکنیم بفهمید که به چه چیزی توجه کنید. ما همچنین طیف وسیعی از محصولات مانند کرم و جوراب را برای کمک به مراقبت از پاهای خود در خانه ارائه می دهیم.
پاهای شما وزن کل بدن شما را تحمل می کنند، بنابراین مراقبت از آنها مهم است.
میخچه و پینه
میخچه و پینه نواحی ضخیم پوست هستند که می توانند دردناک باشند و در اثر مالش و فشار روی پاها ایجاد می شوند. می توانید آنها را با محصولات بدون نسخه و همچنین پدهای پاشنه و کفی درمان کنید.
زگیل کف پا
Verrucas که به آن زگیل کف پا نیز گفته می شود، توسط ویروس پاپیلومای انسانی (HPV) ایجاد می شود. آنها مسری هستند و اگر روی قسمت هایی از پای شما باشند که به آنها فشار می آورید می توانند دردناک باشند.
پای ورزشکار
قارچی است که از طریق تماس مستقیم با فرد دیگری که آن را دارد یا با لمس سطحی که آلوده شده است، گرفتار می شود. می تواند باعث ترک خوردن و خونریزی پوست، ایجاد لکه های سفید خارش دار بین انگشتان پا و همچنین ایجاد شود.
افراد مبتلا به دیابت در معرض خطر بیشتری برای ایجاد مشکلات در پاهای خود هستند، زیرا افزایش سطح قند می تواند باعث ایجاد حس و گردش خون شود. بسیاری از افراد مبتلا به دیابت، درد عصبی را در پاهای خود تجربه می کنند که گاهی اوقات به آن درد نوروپاتیک محیطی دیابتی نیز گفته می شود.
اطمینان از اینکه هر روز از پاهای خود مراقبت می کنید می تواند از ایجاد پوست سخت جلوگیری کند که می تواند از هرگونه عارضه جلوگیری کند. اگر سطح گلوکز خون تحت کنترل باشد و از پاها مراقبت شود، احتمال مشکلات پا کمتر می شود. کنترل ضعیف می تواند بر اعصاب پا تأثیر بگذارد و شما را در معرض خطر ابتلا به مشکلات سلامتی مانند زخم پا قرار دهد.
علائم و نشانه های اولیه نوروپاتی دیابتی می تواند شامل موارد زیر باشد:
از دست دادن احساس
احساس درد
کاهش خون رسانی به پاها
افزایش احتمال عفونت
افزایش احتمال بهبود آهسته بریدگی ها و زخم ها
پوست سفت یا ترک خورده
تغییر در شکل یا رنگ پاهای شما
پاهایی که قرمز و در لمس داغ هستند
پوست صاف براق
با کنترل خوب سطح گلوکز خون و مراقبت از پا، بسیاری از این عوارض به راحتی قابل کنترل هستند. همه افراد مبتلا به دیابت باید حداقل سالی یک بار معاینه کامل پا را انجام دهند که شامل بررسی نبض، حس و احساس پا می شود.
تخمین زده می شود که تا یک سوم افراد مبتلا به دیابت، پای خود را چک نمی کنند.
جوراب های دیابتی چطوری به افراد دیابتی کمک می کنند
جوراب های دیابتی به طور خاص برای افراد مبتلا به دیابت طراحی شده اند تا از احتمال بروز عوارض در پاهای شما جلوگیری کنند. جوراب ها بدون برآمدگی با درزهای صاف هستند که خطر مالش و زخم را به حداقل می رساند. آنها از پنبه ساخته شده اند و در ماه های سردتر در گرما باقی می مانند و در ماه های گرمتر به پاها اجازه تنفس می دهند.
چرا جلوگیری کردن ازشکیل پوست سخت مهم است؟
شما باید پوست خود را سالم نگه دارید و از تشکیل پوست سخت در قسمت هایی از پاها که فشار مکرر زیادی وجود دارد، مانند جایی که کفش یا جوراب شما ساییده می شود، جلوگیری کنید.
اگر ناحیه ای از پوست سخت ایجاد شود، پوست زیر آن تحت فشار بیشتری قرار می گیرد و باعث آسیب می شود. در نهایت این فشار می تواند باعث ایجاد زخم در زیر پوست سخت و بافت آسیب دیده شود. به همین دلیل بسیار مهم است که در وهله اول از تشکیل پوست سخت جلوگیری کنید.
مراقبت از پاها در خانه
مراقبت از پاهایتان نباید مشکل باشد. در اینجا چند نکته برتر وجود دارد:
هر روز پاهای خود را بشویید. اگر بوی بد پا مشکل ساز است، از صابون آنتی باکتریال استفاده کنید.
پس از شستن پاها، از سنگ پا یا سوهان پا استفاده کنید تا به آرامی پوست سخت را جدا کنید.
با استفاده از مرطوب کننده روزانه، به جز بین انگشتان پا، پاهای خود را نرم نگه دارید.
چک کردن هفتگی انگشتان پا
چک کردن هفتگی انگشتان پا به این معنی است که هر مشکلی را زودتر تشخیص می دهید تا با موفقیت بیشتری درمان شود. تست پا به راحتی در خانه شما با کمک یکی از اعضای خانواده، یک دوست یا یک مراقب انجام می شود.
در اینجا نحوه انجام آن آمده است:
با کفش ها و جوراب های خود بنشینید یا دراز بکشید و چشمان خود را ببندید
از فردی که به شما کمک می کند بخواهید به آرامی نوک انگشت شست پا را با انگشت اشاره خود به مدت یک تا دو ثانیه لمس کند. لمس باید سبک باشد، نه فشار دادن شدید
سپس از آنها بخواهید به آرامی انگشت سبابه خود را به نوک انگشت کوچک پایتان و سپس انگشت میانی را لمس کنند.
روی پای دیگر نیز تکرار کنید
سعی کنید کفشهایتان را جایگزین کنید تا هر روز یک جفت نپوشید و سعی کنید جورابهای نخی، پشمی یا بامبو را انتخاب کنید.
مراقبت از پاها در بیماران دیابتی
علاوه بر معاینات دوره ای که هر سه ماه یکبار توسط پزشک انجام می شود و طی آن تمام ارگان های بدن از جمله پاها به دقت معاینه می شوند تمام بیماران دیابتی باید جهت پیشگیری از ابتلا به عوارض ذکر شده در مورد چگونگی مراقبت از پاها آموزش ببیند.
چه کسانی در معرض خطر بیشتری برای ابتلا به مشکلات پای دیابتی هستند؟
شانس بروز مشکلات پا در بیماران دیابتی با شرایط زیر بیشتر است و این بیماران نیاز به مراقبت های بیشتری دارند
افراد سیگاری
افرادی که فشار خون بالا دارند
افرادی که چربی خون بالا بخصوص کلسترول بالای خون دارند.
افراد مسن
افرادی که سالهای طولانی دیابت داشته اند بخصوص اگر دیابت آنها به خوبی کنترل نشده باشد.
افرادی که مشکل بینایی دارند.
افرادی که تنها زندگی می کنند یا سیستم مراقبتی خوبی ندارند.
افرادی که در محیط های سرد و یا مرطوب زندگی می کنند.
افرادی که تغذیه مناسبی ندارند.
برای جلوگیری از ابتلا به مشکلات پا چه باید کرد؟
مراقبت از پاها و کنترل پاها باید جزئی از فعالیت های روزانه بیماران دیابتی باشد . جهت حفظ سلامتی پاهای خود به نکات زیر توجه کنید:
در منزل جوراب یا کفش یا (دمپایی) راحت بپوشید و از راه رفتن با پاهای برهنه پرهیز کنید.
از پوشیدن کفش های تنگ، نوک تیز، پاشنه دار یا کفش هایی که به هر شکلی به پای شما فشار وارد می کند خودداری کنید.
روزانه پاهای خود را با آب ولرم و صابون ملایم بشوئید و به خوبی خشک کنید.
روزانه پاهای خود را به دقت بررسی کنید و در صورت مشاهده زخم ، ترک عمیق یا هر گونه ضایعه دیگری به پزشک معالج مراجعه کنید.
نبض های روی پا و مچ پای خود را روزانه بررسی کنید.
در صورت وجود هر گونه تورم ،درد و بدشکلی (دفرمیتی) در پاها باید به پزشک معالج مراجعه کنید.
شب ها قبل از خواب پاهای خود را شسته و به خوبی خشک کرده و سپس با لوسیون یا وازلین چرب کنید توجه داشته باشید از مالیدن لوسیون و کرم به لای انگشتان پا به علت افزایش احتمال عفونت خودداری کنید.
اگر پاشنه پاهای شما خشک و ترک ترک شده می توانید در حمام از سنگ پای ملایم به آرامی استفاده کنید . از کشیدن سنگ پای خشن ، کندن ترک ها با تیغ، چاقو و غیره خودداری کنید.
هر دو هفته یکبار پس از حمام کردن ، ناخن های خود را با ناخن گیر کوتاه کنید . ناخن ها باید مستقیم کوتاه شود و از گرفتن گوشه های ناخن و زاویه دار کردن آن خودداری کنید همچنین برای کوتاه کردن ناخن از قیچی استفاده نکنید.
قبل از هر بار کفش پوشیدن حتماً داخل کفش خود را چک کنید تا مطمئن شوید جسم خارجی در آن وجود ندارد یا کفی کفش آسیبی ندیده است.
از گذاشتن کیسه آب گرم یا استفاده از تشک گرم بر روی پاها خودداری کنید.
برای حفظ گردش خون پاها در هنگام نشستن پاهای خود آویزان نکنید و آن ها را بالاتر از سطح بدن ( روی میز یا چهارپایه) قرار دهید. و پاهای خود را برای مدت طولانی روی هم نیاندازید.
در هنگام استراحت انگشتان و مچ پاها را حرکت دهید این ورزش به بهبود جریان خون پاها کمک می کند.
داروهای خود را به موقع مصرف کنید و قند خون را در محدوده نرمال نگه دارید.
در صورت مصرف سیگار آن را ترک کنید.
رژیم غذایی متعادل داشته باشید و از زیاده روی پرهیز کنید
ورزش منظم و سبک مثل پیاده روی ، شنا ، دوچرخه سواری باعث بهبود خون رسانی به پاها می شود اما باید از روش های سنگین که باعث فشار روی پاها می شود مثل دویدن و پریدن خودداری کنید.
هنگام شروع ورزش ابتدا نرمش کنید و به اصطلاح بدن خود را گرم کنید و هنگام پایان ورزش نیز فعالیت خود را بتدریج کم کنید و به اصطلاح بدن را سر کنید. همچنین هنگام ورزش حتماً کفش مناسب بپوشید.
با استفاده از یک پنبه و ته خودکار هفته ای یکبار حس پاهای خود را کنترل کنید.
از پوشیدن کفش ها و دمپایی های جلوبسته و پلاستیکی خودداری کنید. زیرا به علت عدم تبادل مناسب هوا شانس آسیب پاها را بیشتر می کند.
علائم خطرناک چیست؟
در صورت بروز هر کدام از علائم زیر به پزشک معالج مراجعه کنید:
مشاهده زخم یا ترک عمیق روی پا
احساس درد ، تورم و بد شکلی در پاها
وجود زخم های سیاه رنگ با یا بدون ترشح
وجود تغییر رنگ در پاها به شکل کبودی، رنگ پریدگی ، قرمزی و یا سیاهی