میگرن عصبی چیست؟
میگرن عصبی یکی از بیماریهای اعصاب و روان شایع است که موجب بروز علائم مختلفی مانند سردردهای ضرباندار میشود.
بیشتر سردردهای میگرنی حدود ۴ ساعت طول میکشند، اما سردردهای شدید ممکن است که تا بیش از ۳ روز هم ادامه داشته باشند. ابتلاء به دو تا چهار بار سردرد در ماه معمول است اما برخی از افراد ممکن است هر چند روز یکبار دچار سردردهای میگرنی شوند، در حالی که برخی دیگر یک یا دو بار در سال این درد را احساس میکنند. بر اساس آمارها این بیماری ششمین بیماری ناتوان کننده در جهان است.
پس در پاسخ به این سوال که میگرن عصبی شدید چیست، میتوان اینگونه بیان کرد که میگرن نوعی از بیماریهای عصبی است که عموماً منجر به سردردهای شدید میشود و معمولاً میتوان با مشاهدهی برخی علائم، شروع آن را پیشبینی کرد. در این مقاله به بررسی انواع، علل و روشهای درمان میگرن عصبی میپردازیم.
علت میگرن عصبی
محققان بر این باورند که میگرن نتیجهی ناهنجاریهای عصبی ناشی از جهشهای ژنتیکی در مغز است. در سال ۲۰۱۰، تیمی از محققان جهش مشترکی را در ژن TRESK یافتند که حاوی دستورالعملهایی برای یک کانال یون پتاسیم خاص است. کانالهای پتاسیم در استراحت سلولهای عصبی نقش مهمی دارند و جهش در آنها میتواند منجر به بیشفعالی سلولها شود، بهطوریکه به سطوح بسیار کمتری از درد پاسخ دهند.
میگرن عصبی چه علائمی دارد؟
در واقع سردرد ممکن است در نتیجهی بسیاری از اختلالات ایجاد شود و هر سردردی را نمیتوان از علائم میگرن عصبی در نظر گرفت. از علائم میگرن عصبی شدید میتوان به موارد زیر اشاره کرد:
دردی که در عرض چند ثانیه یا کمتر به اوج خود میرسد (سردرد رعد و برقی)
سردردهایی که شدت یا دفعات آن برای هفته ها ادامه و افزایش مییابد
تب، مننژیت (meningismus)، تغییر وضعیت ذهنی، یا ترکیبی از آنها
تغییر واضح در الگوی ثابت سردرد
ورم و پرخونی در اطراف پاپی در دیسک بینایی همراه با ازدیاد فشار درون جمجمهای (Papilledema)
نقص عصبی کانونی
اما بهطور کلی میگرن در همهی افراد متفاوت است. در بسیاری از افراد به صورت مرحلهای اتفاق میافتد. این مراحل ممکن است شامل موارد زیر باشد:
مرحلهی پرودروم (Prodrome)
حدود ۶۰ درصد از افرادی که مبتلاء به میگرن عصبی هستند، ساعتها یا روزها قبل از سردرد، علائم زیر را تجربه میکنند:
حساس بودن به نور، صدا یا بو
خستگی
هوس غذایی یا بیاشتهایی
تغییرات خلق و خوی
تشنگی شدید
نفخ
یبوست یا اسهال
مرحلهی اورا (Aura) در میگرن عصبی
اورا گروهی از علائم گفتاری، حرکتی و حسی هستند که بهعنوان سیگنالهای هشدار دهنده، از شروع میگرن عصبی خبر میدهند. اگرچه که اورا معمولاً قبل از بروز سردرد رخ مینماید، اما زمان آن قابل پیشبینی نیست و ممکن است در حین یا حتی بعد از سردرد نیز ظاهر شود.
اورا می تواند از ۱۰ تا ۶۰ دقیقه طول بکشد و حدود ۱۵ تا ۲۰ درصد از افرادی که مبتلاء به میگرن عصبی هستند، اورا را تجربه میکنند.
برخی از علائمی که اورا ایجاد میکند ممکن است شامل موارد زیر باشد:
مشاهدهی نقاط چشمکزن درخشان یا جرقه
توهم
نقاط کور
تغییر در بویایی یا چشایی
مشاهدهی خطوط مواج یا ناهموار
بیحس شدن یا سوزن سوزن شدن پوست
از دست دادن بینایی بهصورت موقت
تغییر در گفتار
احساس سنگینی در بازوها و پاها
صدای زنگ در گوش (وزوز گوش)
مرحلهی حمله میگرن عصبی
سردرد میگرنی اغلب با یک درد مبهم شروع و به درد ضرباندار تبدیل میشود. این درد معمولاً در طول فعالیت بدنی بدتر میشود. درد میگرن عصبی ممکن است از یک طرف سر به طرف دیگر حرکت کند یا در جلوی سر یا در تمام طول سر حس شود.
حدود ۸۰ درصد افراد حالت تهوع همراه با سردرد و نیمی از این افراد علاوه بر درد در سر، استفراغ را نیز تجربه میکنند. از طرفی رنگپریدگی و ضعف نیز میتواند از علائم دیگر آن باشد.
مرحلهی پستدروم (Postdrome) در میگرن عصبی
این مرحله میتواند تا یک روز پس از سردرد ادامه یابد. علائم آن عبارتند از:
احساس خستگی و کسلی
بداخلاقی
احساس شادابی غیرمعمول
درد یا ضعف عضلانی
هوس غذایی یا بیاشتهایی
انواع میگرن عصبی
اغلب افراد به محض شنیدن کلمهی “میگرن” یاد سردرد شدید میافتند. چیزی که بیشتر افراد نمیدانند این است که میگرن یک بیماری عصبی است و انواع مختلفی از آن وجود دارد. در ادامه با انواع مختلف میگرن، آشنا خواهیم شد.
میگرن عصبی با اورا (میگرن عصبی پیچیده)
حدود یک چهارم افرادی که میگرن را تجربه میکنند، اورا (یک سری تغییرات حسی و بینایی شامل دیدن نقاط سیاه و زیگزاگی، بی حسی، سوزن سوزن شدن در یک طرف بدن یا ناتوانی در صحبت کردن و …) را نیز تجربه میکنند.
اورا اندکی قبل یا در طول میگرن ایجاد میشود و می تواند بین ۱۰ تا ۳۰ دقیقه طول بکشد. اورا دومین مرحله از چهار مرحله میگرن است و هرکسی که آن را تجربه کند، تایید میکند که میتوان آن را بهعنوان یک علامت هشدار غیرقابل انکار در نظر گرفت و نشان از آن دارد که سر درد شدید در راه است.
میگرن عصبی بدون اورا (میگرن عصبی رایج)
تشخیص میگرن بدون اورا می تواند دشوار باشد زیرا علائم آن مشابه چندین نوع دیگر میگرن است. درد ضرباندار در طرف سر، حساسیت چشم به نور (photophobia)، ترس از صدا (phonophobia)، دردی که با فعالیت بدنی تشدید میشود و حالت تهوع و استفراغ همگی از علائم کلاسیک میگرن بدون اورا هستند.
میگرن عصبی بدون سردرد
این نوع میگرن که میگرن خاموش یا آسفالژیک (Acephalgic) نیز نامیده میشود، میتواند بسیار نگرانکننده باشد زیرا اگرچه سردرد وجود ندارد ولی اورای همراه با سرگیجه و سایر اختلالات بینایی، حالت تهوع و سایر مراحل میگرن در این نوع از میگرن شایع است. معمولاً کسانی که به میگرن بدون سردرد مبتلا میشوند، احتمالاً انواع دیگری از میگرن را نیز تجربه میکنند.
میگرن عصبی همیپلاژیک
میگرن همیپلاژیک علائمی مشابه سکتهی مغزی را نشان میدهد. افرادی که این نوع میگرن را تجربه میکنند در یک طرف بدن دچار ضعف میشوند که اغلب با علائم اورای بینایی و احساس سوزنسوزن شدن یا از دست دادن حس در یک طرف بدن همراه است.
میگرن عصبی شبکیه
زمانی که سردرد باعث از دست دادن موقت بینایی در یک چشم شود، میگرن از نوع شبکیه است. میگرن شبکیه در زنان در طول سالهای باروری شایع است و میتواند از یک دقیقه تا چند ماه طول بکشد، اما معمولاً کاملاً برگشتپذیر است. میگرن عصبی چشمی ممکن است نشانهای از یک مشکل جدیتری باشد و کسانی که آن را تجربه میکنند باید به یک متخصص مراجعه کنند.
میگرن عصبی مزمن
اگر بیش از ۱۵ روز در ماه سردرد دارید، احتمالاً از میگرن مزمن رنج میبرید. این نوع از میگرن در بسیاری از روزها اغلب شبیه میگرن معمولی است، اما ممکن است تغییرات قابل توجهی در شدت علائم و سردرد در هر روز وجود داشته باشد. بسیاری از بیماران مبتلاء به میگرن مزمن بیش از ۱۰ تا ۱۵ روز در ماه از داروهای ضد سردرد حاد استفاده میکنند که این امر ممکن است منجر به سردردهای مکرر شود.