هر فرد ادراک متفاوتی از درد دارد. از لغاتی مثل خنجر زدن، تیر کشیدن، سوزش، مور مور شدن و تعاریف دیگری برای توصیف حس درد استفاده شده است. زندگی کردن همراه با درد عصبی (که به آن درد نوروپاتیکی نیز گفته میشود) دشوار است. البته در بیشتر افراد میتوان میزان این درد را کاهش داد.
شناخت درد عصبی
در درد عصب، اعصاب آسیب دیده پیامهای کاذبی ارسال میکنند که سبب ایجاد حس درد مزمن در فرد میشود. درد ناشی از این پیامها نشان دهندهی وجود یک صدمهی واقعی به بدن نیست. از سوی دیگر، در افراد مبتلا به درد عصبی، در پاسخ به یک صدمهی واقعی، فرد دردی را حس نمیکند برای مثال، یک فرد مبتلا به دیابت که دچار نوروپاتی (یا همان درد عصبی) در پاها است، در صورت صدمه دیدن پاها، دردی در این نواحی حس نمیکند.
علائم دردهای عصبی
علائم دردهای عصبی در هر فردی با دیگری متفاوت است اما موارد شایعی وجود دارد که در فهرست زیر نام بردیم:
- احساس درد تیراندازی، سوزش یا چاقو
- احساس سوزنسوزن شدن و بیحسی
- درد ناگهانی و بدون محرک
- درد عصبی صورت
- درد برانگیخته یا ناشی از اتفاقهای غیر دردناک مانند مالیده شدن به چیزی، قرارگیری در معرض دمای سرد یا برس موها
- احساس مزمن ناخوشی و درد غیرطبیعی
- مشکل در خواب یا استراحت
- مشکلات عاطفی در نتیجه دردهای مزمن، بیخوابی و مشکل در بیان احساسات خود
روشهای درمان درد عصبی
هدف از درمان دردهای عصبی شناسایی بیماری یا عواملی است که مسئول ایجاد درد در بدن هستند. رایجترین درمانهایی که با هدف تسکین درد به شما در برگشتن به زندگی روتینتان کمک میکنند، موارد زیر هستند:
داروهای مسکن بدون نسخه
گاهی داروهای ضدالتهابی غیراستروئیدی مانند ناپروکسن و ایبوپروفن برای درمان دردهای نوورپاتیک مورد استفاده قرار میگیرند. اما اغلب مردم با آنها درمان نمیشوند، زیرا این داروها نمیتوانند منشا درد را مورد هدف قرار دهند. پس بهتر است پیش از هرکاری به دکتر دردهای عصبی برای شناخت علت بیماری خود و درمان آن مراجعه کنید.
داروی تجویزی
درمانهای دارویی متعددی وجود دارد که بسته به نظر پزشک ممکن است یک یا تعدادی از آنها برای درمان مورد استفاده قرار بگیرد.
مسکنهای موضعی از جمله لیدوکائین، کپسایسین و انواع کرمها و پمادهای موثر دیگر در زمره داروهای تجویزی پزشکان قرار دارند. از دیگر داروهای مفید میتوانیم به داروهای ضد افسردگی اشاره کنیم. گرچه برای مصرف این داروها هرگز خودسرانه اقدام نکنید.
از آنجایی که یکی از علل بروز این دردها مشکلات عصبی است، داروهای ضدافسردگی میتوانند دردهای عصبی را کاهش دهند. دو نوع از این داروها میتوانند برای درمان این دردها موثر باشند:
- داروهای ضدافسردگی سه حلقهای که مهارکننده بازجذب سروتونین بوده و برای درمان درد و همچنین علائم افسردگی و اضطراب ناشی از درد مزمن، مفید هستند.
- داروهای ضدتشنج که با تداخل در سیگنالهای درد، انتقال نادرست آنها را متوقف میکنند.
انسداد عصبی
انسداد عصبی در واقع تزریق آمپولهای موضعی بیحس کننده در عصب است. استروئیدها یا دیگر داروهای ضد دردی که در این زمان مورد استفاده قرار میگیرند، درد را در ناحیه فرستنده سیگنالهای ناخواسته آن آرام میکنند.
گرچه این درمان موقتی است و باید تکرار داشته باشد اما برای درمان پا درد عصبی، درد عصبی پشت، دست درد عصبی و بدن درد عصبی موثر است.
دستگاه قابل کاشت
این روش تهاجمی درمان دردهای عصبی با کمک یک جراح انجام میشود. در این روش پزشک دستگاه مخصوصی را در مغز یا ستون فقرات قرار میدهد. به این ترتیب او موفق خواهد شد تا سیگنالهای عصبی نامنظم و علائم آن را کنترل و متوقف کند.
این راه آخرین گزینه درمانی است و برای افرادی مورد استفاده قرار میگیرد که بدن آنها به دیگر روشهای درمانی پاسخ نداده باشد.
درمان خانگی
درمان خانگی دردهای عصبی در واقع تغییر دادن سبک زندگی نادرست است. ماساژ از جمله درمانهای فیزیکی و آرامشبخشی است که میتوانید با آن درد را با حرکاتی ساده در خانه آرام کنید.
درمانهای خانگی نیز زمانی موثر هستند که شما علل درد خود را با صحبت با یک متخصص مغز و اعصاب شناسایی کرده باشید. در این صورت او خواهد توانست شما را از انجام کارهایی که دردهای نوورپاتیک را تحریک میکنند، منع کند.
روان درمانی
بسیاری از دردها ناشی از مشکلات اعصاب و روان هستند. یکی از درمانهایی که برای دردهای عصبی ناگهانی و بدون محرک مفید است، روان درمانی است. مراجعه به درمانگر کمک میکند تا در طی جلسات مشاوره دلایل ناخودآگاه این مشکل را تشخیص دهید و آن را درمان کنید.
فیزیوتراپی
با کمک یک فیزیوتراپ یا کاردرمانگر نیز میتوانید تکنیکهایی را برای نشستن، ایستادن و حرکت بیاموزید که میتوانند در جلوگیری از بروز درد به شما کمک کنند.
درمان ترکیبی
بهترین درمان برای این بیماری ترکیبی از انواع درمانهای تاثیرگذار است. بهعنوان مثال ترکیب دارودرمانی، فیزیوتراپی، روان درمانی یا حتی جراحی به همراه درمانهای خانگی میتوانند بهترین نتیجه ممکن را برای شما داشته باشند.
نحوه پیشگیری از دردهای عصبی
بهترین روش پیشگیری دردهای عصبی، مراجعه زودهنگام به پزشک در هنگام بروز علائم اولیه است. بهطور مثال دیابت یکی از علل شایع درد نوروپاتیک است. زمانی که پزشک شما را به مبتلا به این بیماری تشخیص دهد، خواهید توانست درد عصبی ناشی از آن را با تغییر سبک زندگی، رژیم غذایی مناسب و ورزش منظم از بین ببرید یا کاهش دهید.
مراقبت و توجه به میزان سطح قند خون نیز میتواند از تشدید درد و بیحسی جلوگیری کند. بنابراین اگر میخواهید بدانید علت سوزش و درد عصبی چیست؟ باید به متخصص دردهای عصبی مراجعه کنید.
چه زمانی به پزشک مراجعه کنید
اگر درد عصبی دارید ولی با خودمراقبتی وضعتان بهتر نشده است یا بیشتر از یک هفته درد دارید، توصیه میکنیم برای جلوگیری از بدتر شدن این وضعیت به دکتر دردهای عصبی مراجعه کنید. همچنین اگر در قسمت انتهایی کمر یا پا احساس درد میکنید یا ماهیچههای پایتان ضعف میروند، باید به پزشک مراجعه کنید.
سخن نهایی
درد عصبی از جمله دردهایی است که اگر پزشک آن را بهموقع تشخیص ندهد و درمان نکند، میتواند زندگی فرد را بهکلی تحت تاثیر قرار دهد. افسردگی، بیخوابی و اضطراب از جمله عوارض جدی آن برای بیمار هستند.