سوزش پوست بعد از استفاده از آبرسان اغلب به یکی از این موارد مربوط می‌شود: 1. آسیب‌دیدگی یا حساس بودن پوست که سد دفاعی آن را ضعیف کرده؛ 2. وجود ترکیبات تحریک‌کننده در آبرسان مانند عطر یا الکل؛ 3. نامناسب بودن محصول برای نوع پوست شما که منجر به التهاب می‌شود؛ 4. و در نهایت، تقلبی یا تاریخ گذشته بودن آبرسان که باعث ایجاد واکنش‌های مضر پوستی می‌گردد. همراه ما باشید تا به بررسی کامل این دلایل و راه‌های پیشگیری از آنها بپردازیم.
سوزش پوست بعد از استفاده از آبرسان اغلب به یکی از این موارد مربوط می‌شود: 1. آسیب‌دیدگی یا حساس بودن پوست که سد دفاعی آن را ضعیف کرده؛ 2. وجود ترکیبات تحریک‌کننده در آبرسان مانند عطر یا الکل؛ 3. نامناسب بودن محصول برای نوع پوست شما که منجر به التهاب می‌شود؛ 4. و در نهایت، تقلبی یا تاریخ گذشته بودن آبرسان که باعث ایجاد واکنش‌های مضر پوستی می‌گردد. همراه ما باشید تا به بررسی کامل این دلایل و راه‌های پیشگیری از آنها بپردازیم.
کرم آبرسان چیست؟ کرم آبرسان محصولی است که با تأمین رطوبت و کمک به حفظ آن در لایه‌های سطحی پوست، به شادابی و سلامت آن کمک می‌کند. بااین‌حال سوزش پوست بعد از استفاده از کرم آبرسان، تجربه‌ای است که می‌تواند نتیجه‌ای ناخوشایند داشته باشد. فرقی نمی‌کند که قیمت آبرسان شما چقدر باشد؛ این واکنش نشان می‌دهد که چیزی در فرمولاسیون محصول یا وضعیت پوست شما درست نیست.
برای اینکه علت اصلی سوزش پوست را متوجه شوید، بهتر است که ابتدا بین واکنش آلرژیک (حساسیت) و سوزش طبیعی پوست تمایز قائل شوید. این دو مورد از نظر علت، علائم و روش درمان تفاوت‌های کلیدی با هم دارند.
تفاوت بین واکنش حساسیتی و سوزش طبیعی پوست
سوزش، یک واکنش مستقیم به یک ماده تحریک‌کننده است. وقتی پوست با چیزی که برایش خشن، خشک‌کننده یا آسیب‌زننده است تماس پیدا می‌کند، سد دفاعی آن آسیب دیده و این آسیب به صورت سوزش، قرمزی و گاهی خشکی یا پوسته پوسته شدن خود را نشان می‌دهد. احساس سوزش، گزگز یا سوزن سوزن شدن (معمولاً بلافاصله پس از استفاده از محصول)، قرمزی و خشکی و پوسته پوسته شدن (در صورت استفاده مکرر) از نشانه‌های سوزش پوست به شمار می‌رود. سوزش طبیعی سریع و بلافاصله بعد از تماس رخ می‌دهد.
واکنش پوستی بعد از آبرسان زدن پاسخ سیستم ایمنی بدن به یک ماده خاص (آلرژن) داخل ترکیبات آن است. بدن ممکن است ماده ای را به عنوان یک مهاجم خارجی تشخیص دهد و برای مقابله با آن واکنش های التهابی ایجاد کند. علائم واکنش پوستی به شکل خارش شدید، قرمزی، تورم و التهاب بروز می‌یابد. در موارد شدیدتر ممکن است دانه‌های قرمز رنگ، کهیر یا حتی جوش‌های کوچک و خارش‌دار ایجاد شوند. واکنش آلرژیک اغلب با تأخیر ظاهر می‌شود؛ از چند ساعت، یک روز یا حتی چند روز نیز طول بکشد تا علائم بروز کند.
جدول تفاوت واکنش آلرژیک و سوزش طبیعی پوست
| ویژگی | واکنش آلرژیک (حساسیت) | سوزش طبیعی (تحریک) |
|---|---|---|
| مکانیسم | پاسخ سیستم ایمنی بدن (ایمنی) | آسیب مستقیم به سد پوستی (غیرایمنی) |
| علائم اصلی | خارش شدید، قرمزی، کهیر، تاول | سوزش، قرمزی، خشکی، پوسته پوسته شدن |
| زمان بروز | با تأخیر (چند ساعت تا چند روز) | معمولاً بلافاصله |
| ناحیه تحت تأثیر | ممکن است به نواحی دیگر نیز گسترش یابد | محدود به محل تماس |
| علت اصلی | حساسیت به آلرژن‌های خاص (مانند عطر) | تماس با مواد محرک روی پوست آسیب‌دیده |
| نحوه درمان | قطع تماس با آلرژن، استفاده از آنتی‌هیستامین | قطع مصرف محصول، ترمیم سد پوستی با مرطوب‌کننده‌های ملایم |
بعد از تفکیک این دو مورد، زمان آن رسیده تا علت خارش و سوزش پوست بعد از آبرسان را بررسی کنیم.
علل حساسیت پوستی بعد از زدن آبرسان
اگر برای شما هم سوال است که چرا بعد از زدن آبرسان پوست می‌سوزد در ادامه رایج ترین علل را بررسی خواهیم کرد:
1. حساسیت به مواد تشکیل‌دهنده آبرسان
مهم ترین علت حساسیت به آبرسان و سوزش پوست حساسیت به مواد سازنده آن است. عطر و اسانس‌های مصنوعی، الکل، نگهدارنده ها و رنگ‌ها و افزودنی‌های شیمیایی از ترکیباتی هستند که واکنش‌های پوستی را به همراه دارند.
2. وجود ترکیبات فعال یا قوی در آبرسان
فرمولاسیون برخی کرم‌های آبرسان حاوی ترکیبات فعال قوی مانند اسید سالیسیلیک یا آلفا هیدروکسی اسیدها (AHA) هستند که می‌توانند برای پوست‌های حساس یا آسیب‌دیده بیش از حد قوی باشد و باعث سوزش و تحریک شود. همچنین استفاده همزمان از چند محصول فعال با هم (مثلاً یک آبرسان حاوی اسید و یک سرم دیگر حاوی رتینول) می‌تواند باعث حساس شدن پوست شود.
3. آسیب دیدگی سد دفاعی پوست
افرادی که سد دفاعی ضعیف‌تری دارند، نسبت به مواد شیمیایی و ترکیبات خاص، واکنش شدیدتری نشان می‌دهد. این آسیب می‌تواند به دلایل مختلفی مانند سابقه خانوادگی، خشکی شدید، لایه‌برداری بیش از حد، استفاده از شوینده‌ها و صابون‌های قوی یا قرار گرفتن در معرض آفتاب ایجاد شود.
4. عدم سازگاری محصول با نوع پوست
اگر آبرسان انتخابی با نوع پوست سازگاری نداشته باشد، ممکن است سبب تحریک آن شود. پوست چرب به آبرسان‌های بر پایه آب (water based) و غیر کومدون‌زا نیاز دارد، در حالی که برای پوست خشک آبرسان حاوی چربی‌های مفید مناسب است. با انتخاب صحیح نه تنها پوست آبرسانی می‌شود، بلکه سلامت و تعادل آن نیز حفظ خواهد شد.
5. استفاده بیش از حد از آبرسان
گاهی اوقات روش استفاده از آبرسان نیز خود عاملی است که می تواند منجر به سوزش پوست شود. مقدار مناسبی از آبرسان را استفاده کنید و آن را روی پوست سالم و تمیز بمالید. همچنین بهتر است اجازه دهید محصولات قوی قبل از زدن آبرسان به خوبی جذب پوست شوند.
6. استفاده از محصول تقلبی یا تاریخ گذشته
محصولات بهداشتی تقلبی معمولاً در شرایط غیر بهداشتی تهیه می‌شوند و اغلب از مواد اولیه بی‌کیفیت، ناشناخته و حتی مضر تشکیل می‌شوند. همچنین ترکیبات موجود در آبرسان تاریخ گذشته دیگر کارایی لازم را ندارند و محصول نمی‌تواند وظیفه آبرسانی خود را به درستی انجام دهد. از طرفی محیطی برای رشد باکتری‌ها و قارچ‌ها فراهم می‌شود.
البته در نظر بگیرید گاهی اوقات حتی قبل از منقضی شدن آبرسان نیز اگر محصول در معرض نور خورشید یا تغییرات شدید دمایی قرار گرفته باشد، ممکن است ترکیبات آن فاسد یا تخریب شود که واکنش پوستی را به دنبال دارد.
بهترین راهکار برای سوزش پوست بعد از آبرسان
ترکیبی از اقدامات فوری برای تسکین و اقدامات بلندمدت برای پیشگیری راهکارهایی هستند که می‌توانیم به کمک آنها سوزش پوست بعد از آبرسان را کاهش دهیم.
اقدام فوری و تسکین سریع
- شستشوی صورت
- استفاده از کمپرس سرد
- هیدراته کردن پوست با مواد آرام‌بخش
راهکار بلند مدت: تمرکز بر ترمیم سد دفاعی پوست
- شناسایی علت
- ترمیم سد دفاعی پوست
- انتخاب آبرسان مناسب
تشخیص حساسیت به آبرسان در منزل
تشخیص حساسیت به آبرسان در منزل کار چندان دشواری نیست، اما نیاز به دقت و صبر کافی دارد. بهترین راه برای این کار، انجام یک تست پچ یا همان آزمایش حساسیت است.
برای انجام تست پچ در منزل، این مراحل را دنبال کنید:
- ناحیه مناسب را انتخاب کنید: مقداری از محصول را روی ناحیه کوچک و حساسی از پوست، مثل پشت گوش یا داخل بازو بمالید.
- به مدت 24 تا 48 ساعت صبر کنید: در این مدت، آن ناحیه را نشویید و محصول پوستی دیگری روی آن نزنید.
- واکنش پوست را بررسی کنید: اگر در این بازه زمانی، قرمزی، خارش، سوزش یا التهاب مشاهده کردید، نشان‌دهنده حساسیت است.
اگر هیچ واکنشی رخ نداد، احتمالا به آبرسان حساسیت ندارید.
نتیجه‌گیری
اگر سوزش پوست پس از مصرف کرم آبرسان با قرمزی و خشکی همراه باشد و بلافاصله پس از استفاده رخ دهد، احتمالاً به دلیل تحریک پوستی است که می‌تواند ناشی از یک محصول قوی یا آسیب‌دیدگی سد دفاعی پوست باشد. اما اگر سوزش با خارش شدید، تاول یا کهیر همراه است و با تأخیر ظاهر می‌شود، به احتمال زیاد یک واکنش آلرژیک است. در هر دو حالت، قطع استفاده از محصول و مشورت با پزشک متخصص پوست توصیه می‌شود. برای انتخاب آبرسان متناسب با نوع پوستتان، می‌توانید به داروخانه آنلاین دکتر زمانی مراجعه کنید.
