بیماری سیفلیس چیست؟
سیفلیس (syphilis) یک بیماری مقاربتی است که از طریق ارتباط جنسی با فرد آلوده یا تماس با زخم سفلیس منتقل می‌شود. سیفلیس ممکن است تا مدت طولانی در بدن فرد باقی بماند و علائم آن آشکار نشود. مشخص شدن بیماری با زخم‌هایی روی ناحیه‌ی تناسلی و در موارد شدیدتر در نواحی دیگر بدن است. عامل این بیماری باکتری به نام تریپونما پالیدوم است. تلفظ این بیماری بین مردم بیماری سیفلیس است درحالی‌که سیفلیس درست است.
ابتلا به بیماری سیفلیس چند ویژگی دارد. اول این‌که این بیماری ممکن است در بدن نهفته باشد و علائمی بروز ندهد و بعد از مدتی علائم آن آشکار شود.
همچنین این نکته را در نظر داشته باشید ابتلا به این بیماری برای فرد مصونیت ایجاد نمی‌کند و حتی در صورت درمان به موقع و از بین رفتن کامل عامل بیماری‌زا ممکن است بعد از مدتی فرد مجددا به سیفلیس مبتلا شود. حتی برخی افراد که روابط جنسی نا‌ایمن دارند، ممکن است در طول زندگی چند بار به این بیماری مبتلا شوند.
راه انتقال بیماری سفلیس چیست؟
اصلی‌ترین راه انتقال بیماری سفلیس ارتباط جنسی است. در انواع رابطه‌ی جنسی واژینال، رابطه مقعدی و رابطه دهانی امکان انتقال سفلیس به شریک جنسی و ابتلا به سفلیس تناسلی وجود دارد.
علاوه بر تماس جنسی عامل بیماری می‌تواند از طریق تماس پوست یا غشای مخاطی فرد بیمار به شریک جنسی منتقل می‌شود. بنابراین سفلیس دهان از طریق تماس با مخاط دهان ایجاد می‌شود. همچنین اگر فرد زخم یا بریدگی روی بدن داشته باشد و آن بریدگی در معرض زخم سفلیس قرار بگیرد، احتمال ابتلا بالا می‌رود.
اما استفاده از سرویس بهداشتی مشترک، یا حوله، استخر، ظرف مشترک و سایر موارد نظیر این موجب انتقال بیماری نمی‌شود و لازم نیست افراد نگران انتقال از این راه‌ها باشند.
افراد در معرض خطر سیفلیس چه کسانی هستند؟
کسانی که واجد شرایط زیر هستند در معرض خطر سیفلیس هستند و باید در مواقع لزوم یا با مشاهده‌ی زخم روی بدن نسبت به انجام تست سفلیس اقدام نمایند.
کسانی که رابطه‌ی جنسی محافظت نشده با فرد مبتلا به سیفلیس داشته‌اند.
خانم‌های باردار، به‌خصوص اگر قبلاٌ به سفلیس مبتلا شده‌اند.
خانم‌ها و آقایانی که سابقه‌ی ابتلا به سفلیس را دارند.
افرادی که شرکای جنسی متعدد دارند.
کسانی که در زندان هستند یا به تازگی آزاد شده‌اند.
کسانی که مبتلا به ایدز هستند.
مردان همجنسگرا
کارگران جنسی
علائم بیماری سیفلیس چیست؟
شایع‌ترین علامت سفلیس، زخم است. اما با توجه به چند مرحلهای بودن این بیماری، بروز علائم سیفلیس نیز متناسب با پیشرفت بیماری است.
مرحله‌ی اول سیفلیس
معمول‌ترین و اولین علامت سیفلیس زخم‌های کوچک است، به زخم‌هایی که در اثر سیفلیس ایجاد می‌شود شانکر گفته می‌شود. زخم سیفلیس ممکن است در نواحی تناسلی، روی آلت تناسلی یا در مقعد یا حتی در دهان ایجاد می‌شود. مهم‌ترین ویژگی این زخم‌ها این است که با درد همراه نیست و در برخی مواقع اصلاٌ فرد متوجه این زخم‌ها نمی‌شود. زیرا در برخی موارد زخم‌ها خود به‌خود بهبود می‌یابند.
مرحله‌ی دوم سیفلیس
در این مرحله از بیماری سیفلیس چند هفته بعد از بهبود زخم‌ها یا همان شانکر بثوراتی در میان تنه و به تدریج در تمام بدن ایجاد می‌شود. به لحاظ ظاهر این بثورات شبیه زگیل هستند و خارش ندارند. سایر علائم بیماری سفلیس در این مرحله تورم غدد لنفاوی، تب، درد عضلانی، ریزش مو است. علائم سفلیس در این مرحله ممکن است بین چند هفته تا یک سال ادامه پیدا کند.
مرحله‌ی نهفته‌ی سفلیس
درمان نکردن سفلیس در مرحله‌ی یک و دو موجب ورود بیماری به فاز نهفته می‌شود. در این مرحله ممکن است فرد تا سال‌ها با سفلیس درگیر باشد یا این‌که وارد مرحله‌ی سوم بیماری شود.
مرحله‌ی سوم سیفلیس
کسانی که در مراحل اول و دوم درمان را پیگیری نکنند دچار این مرحله می‌شوند. در مرحله‌ی سوم که شدیدتر از مراحل قبلی است، عامل بیماری‌زا به قلب، کلیه، چشم، عروق خونی گسترش پیدا می‌کند.
سیفلیس مادرزادی چیست؟
مادران بارداری که به سیفلیس مبتلا هستند در دوران بارداری از طریق بند ناف جنین را آلوده می‌کنند. همچنین زایمان طبیعی نیز می‌تواند موجب ابتلای فرزند به بیماری سیفلیس شود. نوزادان مبتلا ممکن است بدون علامت باشند یا زخم‌هایی در ناحیه‌ی دست و پای آن‌ها مشاهده شود. این نوزادان به مرور زمان دچار عوارضی مانند بد شکلی، ناشنوایی و از بین رفتن پل بینی می‌شوند.
نشانه‌های سیفلیس زنان چیست؟
نشانه‌های سیفلیس زنان علاوه بر زخم شانکر شامل موارد زیر است.
تب، تورم غدد لنفاوی
زخم‌هایی که در دهان یا واژن یا سایر نقاط مرطوب بدن مانند زیر بغل ایجاد می‌شود خاکستری یا سفید هستند و خارشی ندارند.
همچنین سفلیس ممکن است با کاهش وزن، خستگی، گلود درد نیز همراه باشد.
آلوپسی سیفیلیس یا ریزش مو نیز یکی دیگر از نشانه‌های سیفلیس در زنان است.
بیماری سوزاک و سیفلیس چیست؟
شاید شنیده باشید که نام بیماری سوزاک و سفلیس در کنار هم می‌آید و برایتان جالب باشد بدانید این دو بیماری چه شباهت و تفاوت‌هایی با هم دارند یا چرا نام آن‌ها کنار هم می‌آید. واقعیت این است که این دو بیماری، بیماری‌های مقاربتی هستند، یعنی از طریق تماس جنسی از فردی به فرد دیگر منتقل می‌شوند. البته رعایت کردن موارد بهداشتی و استفاده از وسایل محافظتی و بهداشتی مانند کاندوم، محافظ دندان تا حد بسیار زیادی از بروز بیماری مقاربتی پیشگیری می‌کند.
سوزاک و سفلیس در مردان و زنان مشاهده می‌شود و مربوط به جنس خاص نیست اما در مردان همجنسگرا نسبت به زنان همجنسگرا بیشتر مشاهده می‌شود.
اما در مورد تفاوت این دو بیماری باید به عوامل ایجاد کننده اشاره کنیم. اگر چه هر دو با عوامل باکتریایی ایجاد می‌شوند، اما سیفلیس با باکتری پالیدیوم و سوزاک با نیسریا گونوروآ ایجاد می‌شود.
سوزاک با علائمی مانند ترشحات چرکی، سفید رنگ و سوزش و درد هنگام ادرار کردن، درد بیضه و کیسه‌ی بیضه در مردان مشاهده می‌شود. در زنان نیز سوزاک با ترشحات و خونریزی‌های غیر طبیعی در قاعدگی، درد و خارش در مقعد، خونریزی حین رابطه‌ی جنسی، تب همراه است.
سیفلیس تناسلی و سوزاک به دلیل روابط جنسی محافظت نشده سالانه هزاران زن و مرد یا حتی نوجوان را درگیر می‌نماید. بخش بزرگی از این آسیب‌ها به دلیل نهفته و بدون علامت بودن این بیماری‌ها طی یک بازه‌ی زمانی در شروع بیماری است. از طرف دیگر با ابتلا به بیماری‌های مقاربتی فرد مستعد ابتلا به نقص سیستم ایمنی یا ایدز نیز می‌شود.
تشخیص سیفلیس چگونه است؟
با بروز اولین نشانه و ایجاد زخم فرد بیمار باید در اولین فرصت به پزشک متخصص سلامت جنسی مراجعه کند. پزشک برای تشخیص دقیق از معاینه‌ی فیزیکی و مشاهده‌ی دقیق زخم و آزمایش‌های تشخیصی استفاده می‌کند. هزینه آزمایش سفلیس با توجه به عوارض و آسیب‌های سفلیس مقرون به صرفه و یک اقدام پیشگیرانه است.
آزمایش سیفلیس چیست؟
یکی از آزمایش‌های تشخیص سیفلیس، آزمایش خون است. همچنین نمونه برداری از محل زخم نیز می‌تواند ابتلا به سیفلیس را تایید یا رد نماید.
یکی دیگر از آزمایش‌هایی که برای تشخیص سیفلیس استفاده می‌شود، آزمایش مایع مغزی نخاعی برای تشخیص سفلیس عصبی است. با روشی به نام پونکسیون کمری از فرد بیمار نمونه تهیه می‌شود.
در صورت باردار بودن فرد مبتلا، سیفلیس غربالگری و و پیشگیری از آلوده شدن جنین از طریق مادر ضروری است. زیرا سیفلیس مادرزادی موجب آسیب به نوزاد و در مواردی حتی مرگ وی می‌شود.
