منیزیم سیترات یکی از فرمهای مکمل منیزیم است که فواید بسیاری برای بدن دارد. این مکمل برای درمان یبوست، میگرن، اسپاسمهای شدید عضلانی، سلامت قلب و عروق و بهبود کیفیت خواب بسیار مفید است. از منیزیم سیترات در فرم مایع برای تخلیه روده نیز استفاده میشود. در این مطلب با مجله داروخنه دکتر زمانی همراه باشید تا در رابطه با 9 فایده معجزهآسای منیزیم سیترات برای سلامتی بیشتر بدانیم.
منیزیم سیترات چیست؟
منیزیم سیترات یکی از نمکهای ماده معدنی منیزیم است که خواص این مینرال را به خوبی در بدن به نمایش میگذارد. هر مکمل منیزیم سیترات، بسته به برند تولید کننده دارای مقادیری منیزیم خالص است؛ اما به طور متوسط اکثر مکملهای منیزیم سیترات دارای 20% منیزیم خالص هستند.
برای مثال، اگر یک کپسول منیزیم سیترات حاوی 1000 میلیگرم منیزیم سیترات باشد، میزان منیزیم خالص (المنتال) موجود در آن حدود 200 میلیگرم خواهد بود. البته این مقادیر تقریبی است و همانطور که گفتیم در قرص منیزیم برندهای مختلف متفاوت است.
فرق منیزیم با منیزیم سیترات در چیست؟
منیزیم به عنوان یک فلز قلیایی خاکی در بسیاری از سنگهای معدنی و مواد غذایی وجود دارد؛ این ماده معدنی فواید بسیاری برای بدن دارد و از آنجایی که در مواد غذایی نیز وجود دارد، همیشه مقداری از آن در بدن ما نیز هست. به عبارت دیگر، منیزیم چهارمین کاتیون(یون مثبت) در بدن ماست.
فواید منیزیم به قدری زیاد است که شرکتهای داروسازی اقدام به ساخت مکملهای این مینرال کردند. اما باید بدانید که منیزیم به صورت خالص در بدن جذب پایینی دارد و برای ساخت مکمل از آن، حتما باید فرم نمک آن را بسازند تا میزان جذب در بدن افزایش یابد.
برای ساخت منیزیم سیترات در آزمایشگاه، ابتدا منیزیم المنتال را اکسید کرده و منیزیم اکساید میسازند؛ سپس با اضافه کردن اسید سیتریک به آن، منیزیم سیترات حاصل میشود. منیزیم سیترات محلول در آب است و به همین دلیل، در اشکال مختلف دارویی طراحی و تولید میشود.
فرق منیزیم سیترات با سایر انواع منیزیم چیست؟
همانطور که توضیح دادیم، منیزیم به شکل خالص جذب کمی دارد و برای افزایش جذب در بدن، نمک آن را ساخته و به انواع مکمل تبدیل میکنند. انواع منیزیم فقط در جزء منیزیمی مشابه بوده و جزء دوم آنها متفاوت است. برای مثال، منیزیم گلیسینات از ترکیب منیزیم با آمینو اسید گلیسین (گلایسین) تولید میشود.
به همین ترتیب، منیزیم کربنات از ترکیب منیزیم و CO3، منیزیم اکساید از ترکیب منیزیم و اکسیژن و… تولید میشوند که منیزیم سیترات هم یکی از همین انواع است. این مکملهای منیزیم در میزان جذب در بدن و برخی ویژگیهای برجسته با هم تفاوت دارد.
باید بدانید که منیزیم سیترات به عنوان یکی از مکملهای منیزیم با جذب بسیار بالا شناخته میشود؛ از همین رو، نسبت به برخی مدلهای منیزیم مثل منیزیم اکساید، ارجحیت بیشتری برای مصرف در زمان جبران کمبود منیزیم و برخورداری از سایر خواص دارد.
فواید منیزیم سیترات چیست؟
منیزیم سیترات به عنوان یکی از انواع منیزیم که جذب بالایی در بدن دارد، فواید بسیاری از خود به نمایش میگذارد. 9 فایده معجزهآسای منیزیم سیترات برای بدن به شرح زیر هستند:
1- بهبود عملکرد گوارش و درمان یبوست
یکی از مهمترین فواید منیزیم سیترات، بهبود عملکرد گوارشی به دلیل جذب اسمزی در روده است. منیزیم سیترات برای یبوست بسیار مفید است و به عنوان یک ملین طبیعی عمل میکند. این نمک با جذب بالای خود در بدن میتواند به بهبود حرکت رودهها و تسکین یبوست کمک کند.
سایت WebMD در رابطه با فواید منیزیم سیترات برای یبوست میگوید:
منیزیم سیترات سبب میشود که رودهها آب به مدفوع آزاد کنند (اسمز). این امر موجب نرمتر شدن مدفوع و تسکین یبوست و نامنظمی دفع میشود. منیزیم سیترات نسبت به برخی از دیگر ترکیبات منیزیم ملایمتر است و به عنوان ماده فعال در بسیاری از مسهلهای تجاری یافت میشود.
البته توجه داشته باشید که فرم شربت منیزیم سیترات، تاثیر بیشتری در رفع آنی یبوست دارد. با این حال، فرم کپسول این منیزیم در طولانی مدت به بهبود عملکرد روده کمک میکند.
2- حمایت از سلامت قلب و عروق
منیزیم سیترات میتواند به تنظیم ضربان قلب، کاهش فشار خون و بهبود عملکرد قلبی کمک کند. به عبارت دیگر، منیزیم به حفظ ضربان منظم قلب کمک میکند و با تنظیم هدایت سیگنالهای الکتریکی که زمانبندی قلب را کنترل میکنند، از بروز آریتمی جلوگیری میکند.
منیزیم سیترات بهطور معمول برای پیشگیری از آریتمی استفاده میشود. سفتی شریانی یکی از عوامل خطر مربوط به آترواسکلروزیس است که میتواند مشکلات قلبی عروقی ایجاد کند. منیزیم سیترات به انعطافپذیرتر کردن دیوارههای شریانی کمک میکند و این خطر را کاهش میدهد.
3- افزایش کیفیت خواب
منیزیم تحریکپذیری سیستم عصبی را کاهش میدهد و موجب شل شدن عضلات میشود که به شما کمک میکند راحتتر بخوابید و خواب بهتری داشته باشید. مطالعات نشان میدهند افرادی که مصرف منیزیم بالاتری دارند، از جمله منیزیم از غذاها و مکملها، معمولا خواب با کیفیتتری دارند. اگر مشکل خواب دارید، میتوانید قبل از خواب مکمل منیزیم سیترات، مصرف کنید تا خواب راحتتری داشته باشید.
4- کاهش استرس و اضطراب
مصرف منیزیم سیترات میتواند به تنظیم سطح هورمونهای استرس کمک کند و احساس آرامش بیشتری ایجاد کند. سایت Health در این رابطه مینویسد:
منیزیم به بدن کمک میکند تا با استرس مقابله کند. مطالعات متعددی ارتباط کمبود منیزیم با تغییرات خلقی، افزایش سطح استرس، اضطراب و افسردگی را نشان دادهاند. یک مطالعه مروری در سال 2020 ارتباط قابل توجهی بین کمبود منیزیم خون و شدت افسردگی یافت. مصرف مکملهای منیزیم سیترات میتواند سطح منیزیم خون را افزایش دهد که ممکن است علائم افسردگی را بهبود بخشد. یک مطالعه مروری در سال 2017 از 18 مطالعه نشان داد که مکملهای منیزیم، از جمله منیزیم سیترات، تاثیر مثبتی بر علائم اضطراب ذهنی داشته است.
5- تقویت استخوانها
منیزیم نقش مهمی در سلامت استخوانها دارد و منیزیم سیترات میتواند به جذب بهتر کلسیم و تقویت استخوانها کمک کند. به گفته WebMD:
منیزیم سیترات به تنظیم انتقال کلسیم از غشاهای سلولی کمک میکند و نقش کلیدی در ساخت استخوانها ایفا میکند. استخوانها همچنین بهعنوان مخزنی برای ذخیره منیزیم برای بدن عمل میکنند. حدود 60٪ از مجموع منیزیم بدن در استخوانها وجود دارد.
6- حمایت از عملکرد عضلات
منیزیم سیترات به جلوگیری از گرفتگیهای عضلانی و بهبود عملکرد عضلات کمک میکند. منیزیم سیترات برای عملکرد صحیح عضلات و اعصاب ضروری است. یونهای منیزیم به همراه یونهای کلسیم و پتاسیم، بارهای الکتریکی را ایجاد میکنند که سبب انقباض عضلات و ارسال سیگنالهای الکتریکی در سراسر بدن میشوند.
7- بهبود متابولیسم انرژی
منیزیم در فرآیند تولید انرژی در بدن نقش دارد و مصرف آن میتواند به افزایش انرژی و کاهش خستگی کمک کند. منیزیم سیترات به دلیل جذب بالا در بدن، برای تامین انرژی فعالیتهای سنگین به خصوص فعالیتهای ورزشی بسیار مفید است.
8- کمک به کنترل سطح قند خون
منیزیم سیترات میتواند به تنظیم سطح قند خون و بهبود حساسیت به انسولین کمک کند. در سایت Health در این رابطه میخوانیم:
منیزیم برای تنظیم قند خون ضروری است و کمبود منیزیم میتواند تاثیر منفی بر کنترل قند خون داشته باشد. یک مطالعه مروری در سال 2022 نشان داد که افراد دیابتی که مکملهای منیزیم، از جمله مکملهای منیزیم سیترات مصرف کردند، کاهشهای قابل توجهی در سطح قند خون ناشتا و نشانگر کنترل قند خون درازمدت HbA1c داشتند. مصرف مکمل منیزیم سیترات میتواند به بهبود جنبههای دیگر سلامت در افراد دیابتی کمک کند، مانند کاهش عوامل خطر بیماریهای قلبی و فشار خون بالا.
9- پشتیبانی از سلامت پوست
منیزیم سیترات به بهبود عملکرد پوست، کاهش التهابات و کمک به درمان جوش و آکنه کمک میکند؛ زیرا نقش مهمی در فرآیندهای بیولوژیکی بدن، از جمله تولید سلولهای جدید و ترمیم بافتهای آسیبدیده دارد. این ماده معدنی با کاهش التهابات، به بهبود وضعیت پوست کمک میکند.
همچنین، منیزیم سیترات به حفظ تعادل هیدراتاسیون پوست و جلوگیری از خشکی آن کمک میکند؛ زیرا سبب افزایش عملکرد سدهای پوستی میشود. با کاهش استرس و اضطراب نیز که اثرات منفی بر پوست دارند، به بهبود وضعیت کلی پوست و کاهش علائم پیری زودرس کمک میکند.
انواع منیزیم سیترات
همانطور که گفتیم، منیزیم سیترات یک نمک محلول در آب است. به همین دلیل در اشکال مختلف دارویی تولید میشود. از جمله اشکال منیزیم سیترات میتوان به موارد زیر اشاره کرد:
- قرص
- کپسول
- شربت یا محلول خوراکی
- ساشه (پودر)
- قرص جوشان
شما میتوانید با توجه به نیاز بدن خود، یکی از فرمهای دارویی را تهیه کرده و مصرف نمایید. البته به گفتههای پیشین همین مقاله دقت کنید و اگر برای رفع یبوست نیاز به مصرف منیزیم سیترات دارید، از فرم شربت یا پودر آن کمک بگیرید.
مصارف پزشکی منیزیم سیترات
گفتیم که منیزیم سیترات برای بهبود عملکرد گوارشی مناسب است. این نمک منیزیم در فرم مایع به قدری ملین است که از آن برای پاکسازی روده در پزشکی کمک میگیرند. از جمله شرایطی که در اقدامات پزشکی از این مکمل کمک گرفته میشود میتوان به موارد زیر اشاره کرد:
- پاکسازی روده پیش از کولونوسکوپی
- پاکسازی روده پیش از عملهای جراحی مربوط به روده
فرم مایع این مکمل از چند ساعت قبل از اعمال جراحی به بیمار داده میشود تا از پاکسازی کامل روده مطمئن باشند.
منیزیم سیترات در دوران بارداری و شیردهی مجاز است؟
مصرف منیزیم سیترات مایع در مدت زمان 30 دقیقه الی 6 ساعت پس از مصرف میتواند به تخلیه روده منجر شود. به همین دلیل برخی تصور میکنند که میتوانند از آن برای رفع یبوستهای سنگین بارداری و یا پیش از زایمان طبیعی برای تخلیه روده استفاده کنند. اما شواهد علمی خلاف این تصور را به اثبات رسانده است. در سایت dr oracle میخوانیم:
Magnesium-based preparations can cause fluid and electrolyte shifts, which may be particularly concerning during pregnancy
Magnesium citrate acts as an osmotic laxative by retaining fluids in the colon, which could potentially affect maternal hydration status
While magnesium supplementation at appropriate levels may be beneficial during pregnancy the high doses used for bowel preparation may pose different risksترکیبات مبتنی بر منیزیم میتوانند باعث تغییرات در مایعات و الکترولیتها شوند که این موضوع ممکن است بهویژه در دوران بارداری نگرانکننده باشد.
منیزیم سیترات به عنوان یک ملین اسمزی عمل میکند و با نگهداشتن مایعات در کولون، میتواند وضعیت هیدراتاسیون مادر را تحت تاثیر قرار دهد.
در حالی که مصرف منیزیم در مقادیر مناسب ممکن است در دوران بارداری مفید باشد، دوزهای بالای منیزیم که برای پاکسازی روده استفاده میشود، ممکن است خطرات متفاوتی را ایجاد کند.
با توجه به این اطلاعات، بهتر است در دوران بارداری و شیردهی از مصرف این مکمل خودداری کنید، مگر این که پزشک دستور داده باشد.
دوز مناسب و بهترین زمان مصرف منیزیم سیترات
برای بیشتر بزرگسالان، دوز معمول منیزیم سیترات حدود 200 تا 400 میلیگرم در روز است. این دوز در یک یا دو دوز روزانه میتواند تقسیم شود. اگر این نمک منیزیم به عنوان ملین برای پاکسازی رودهها استفاده شود، باید در دوزهای بالاتری تجویز شود و مصرف زیر نظر پزشک باشد.
بهترین زمان برای مصرف قرص منیزیم سیترات به عنوان ملین قبل از خواب است. چون منیزیم به تسکین گوارش و بهبود حرکت رودهها کمک میکند، مصرف آن شبها به فرد کمک میکند که صبح با راحتی بیشتری به تخلیه روده بپردازد. برای بهرهمندی از مزایای دیگر منیزیم در فرم سیترات، بهتر است آن را همراه با غذا مصرف کنید تا جذب آن بیشتر شود.
اگر از منیزیم در فرم سیترات به عنوان مکمل غذایی استفاده میکنید، بهتر است دوز آن را در طول روز تقسیم کرده و در زمانهای مختلف مصرف کنید تا جذب بهتری داشته باشد.
توجه داشته باشید پیش از شروع مصرف منیزیم سیترات، حتما با پزشک مشورت کنید؛ به خصوص اگر داروهای دیگری مصرف میکنید یا بیماریهای زمینهای دارید.
عوارض جانبی مصرف بیش از حد منیزیم سیترات
منیزیم سیترات برای اکثر افراد یک مکمل ایمن است؛ با این حال، مصرف بیش از دوز تجویز شده و همچنین زیادهروی در استفاده از دوزهای ملین، میتواند عوارض زیر را به همراه داشته باشد:
- اسهال
- نفخ و گاز گوارشی شدید
- درد شکمی یا کرامپهای گوارشی
- کم آبی بدن
- اختلالات الکترولیتی
در صورت بروز این عوارض، مصرف را قطع کرده و به پزشک مراجعه کنید.
تداخلات دارویی منیزیم سیترات
منیزیم به فرم سیترات ممکن است با برخی داروها تداخل داشته باشد و اثر آنها را تغییر دهد. مهم است که قبل از مصرف منیزیم در فرم سیترات، پزشک خود را از تمامی داروهایی که مصرف میکنید، مطلع کنید. برخی از تداخلات دارویی احتمالی عبارتند از:
- آنتیبیوتیکها مانند تتراسایکلینها و فلوروکینولونها
- داروهای ضد فشار خون
- داروهای ضد اسید مانند آنتیاسیدهای حاوی آلومینیوم یا کلسیم
- داروهای دیابت
- داروهای مرتبط با عملکرد کلیه
بهترین مکمل منیزیم سیترات کدام است؟
با توجه به تنوع زیادی که از برندهای داروسازی در بازار وجود دارد، نمیتوان یک مکمل را به عنوان بهترین مکمل منیزیم سیترات انتخاب کرد. شما میتوانید بر اساس بودجه خود، یکی از مکملهای موجود در بازار را انتخاب کنید.
قرص منیزیم سیترات و ویتامین B6 نوتری پاد
این مکمل با ترکیب منیزیم به فرم سیترات و ویتامین B6، خواص منیزیم را در بدن پررنگتر میکند. از جمله فواید این مکمل میتوان به رفع تهوع و استفراغ، بهبود کارایی متابولیسم بدن، کاهش استرس، بهبود خواب و افزایش سطح انرژی اشاره کرد. روزانه میتوانید 1 تا 3 عدد از این قرص را در یک یا چند وعده مصرف کنید.
کپسول کالمگ سیترات سمانیک
این محصول با ترکیب منیزیم و پتاسیم به فرم سیترات، در کمک به بهبود سنگ کلیه و پیشگیری از بروز آن موثر است. از دیگر خواص آن، میتوان کمک به بهبود سلامت قلب و عروق، تنظیم فشار خون، کمک به سلامت عضلات و استخوان و جلوگیری از پوکی استخوان اشاره کرد. روزانه 1 تا 2 عدد از کپسول را همراه با غذا مصرف کنید. بهتر است این دوز را در دو وعده تقسیم کنید.
قرص مگترا نیچرز اونلی
در این مکمل از دو نوع منیزیم سیترات و اکساید کمک گرفته شده است. از همین رو، برای درمان میگرن، بهبود شرایط سندروم پیش از قاعدگی، افزایش انرژی و بهبود شرایط استخوانها و عضلات از آن استفاده میشود. روزانه 1 تا 2 عدد از این محصول را همراه با غذا میل کنید.
قرص سیترامگ B6 سوپرابیون
این مکمل برای سلامت استخوانها و دندانها، بهبود عملکرد سیستم عصبی، عضلانی و قلب و عروق بسیار مناسب است. شما میتوانید روزانه 3 عدد از این مکمل را در دفعات مختلف مصرف کنید، بهتر است همراه با غذا و یک لیوان آب کامل میل نمایید.
سخن آخر
منیزیم سیترات به عنوان یکی از نمکهای منیزیم، فواید بسیاری برای بدن دارد که از جمله آن میتوان به بهبود عملکرد گوارشی، رفع یبوست، کمک به رفع اضطراب ذهنی و استرس و همچنین بهبود عملکرد عضلات و خواب اشاره کرد. در این مطلب از مجله داروخانه آنلاین دکتر زمنی، فواید و عوارض این مکمل مفید را بررسی کردیم. هرگونه سوال و ابهام در رابطه با این مکمل را از قسمت نظرات با ما در میان بگذارید
