یکی از مشکلات مهم در نوجوانان، جوانان و بزرگسالان مشکلات پوستی از جمله جوش یا آکنه است. درمان‌های متنوعی برای آکنه وجود دارد، اما در موارد شدید و مقاوم، استفاده از قرص راکوتان می‌تواند اثرات مثبتی در کنترل و درمان این بیماری داشته باشد. راکوتان یک داروی مهم است که برای درمان انواع آکنه‌های شدید و کیستی به کار می‌رود و از طریق کاهش تولید چربی پوست و اثرات ضد التهابی خود، سبب بهبود وضعیت پوست و پیشگیری از جوش‌های جدید می‌شود. در ادامه به بررسی کاربرد، نحوه مصرف، نحوه عملکرد، موارد احتیاط و عوارض قرص راکوتان خواهیم پرداخت.
کاربرد قرص راکوتان چیست؟
راکوتان نام تجاری داروی ایزوترتینوئین است که نوعی مشتق ویتامین A مجسوب می‌شود. این قرص یکی از قوی‌تربن درمان برای آکنه شدید و مقاوم است و برای جوش‌هایی که به درمان با آنتی‌بیوتیک پاسخ مثبتی نداده است، کاربرد دارد. برخی از کاربرد راکوتان به شرح زیر است:
- درمان آکنه کیستیک حاد
- سرطان پوست
- کاهش سبوم پوست
- خواص ضد التهابی
- کاهش میزان کومدون‌ها
- کنترل چربی پوست
قرص راکوتان برای جوش
آکنه یا جوش پوستی زمانی ایجاد می‌شود که منافذ پوست مسدود شوند. این انسداد به دلیل ترکیب چربی (سبوم)، سلول‌های مرده پوست و باکتری‌ها اتفاق می‌افتد. یکی از کاربردهای اصلی این قرص درمان جوش یا آکنه است. این دارو با کاهش تولید چربی پوست، جلوگیری از انسداد منافذ پوست، کاهش التهاب و غیره سبب درمان جوش یا آکنه می‌شود.
قرص راکوتان برای کاهش وزن
این دارو اثرات زیادی بر روی غدد چربی پوست دارد و ممکن است به صورت غیرمستقیم در برخی افراد منجر به کاهش وزن شود. این کاهش وزن اغلب ناشی از عوارض جانبی دارو است. در ادامه به توضیح ارتباط احتمالی بین راکوتان و کاهش وزن می‌پردازیم:
- عوارض گوارشی و کاهش اشتها: برخی از افراد در هنگام مصرف راکوتان دچار تهوع، استفراغ، یا کاهش اشتها می‌شوند. این علائم می‌تواند سبب کاهش مصرف غذا و در نتیجه کاهش وزن شود.
- اثرات روانی: یکی از عوارض جانبی راکوتان، افسردگی و اضطراب است. این شرایط می‌توانند باعث تغییر در اشتها و عادات غذایی شوند که ممکن است به کاهش وزن یا حتی افزایش وزن منجر شود.
- اثرات بر عملکرد کبد: مصرف راکوتان ممکن است به افزایش آنزیم‌های کبدی و اختلال در عملکرد طبیعی کبد منجر شود. این وضعیت گاهی می‌تواند سوخت‌وساز بدن را تغییر داده و منجر به تغییرات وزن شود.
نحوه مصرف قرص راکوتان
قبل از مصرف، اطلاعات دارویی موجود در بسته بندی شامل مقدار و زمان مصرف را با دقت بررسی کنید. نحوه مصرف راکوتان به شرح زیر است:
- مصرف قرص راکوتان برای آکنه ندولر شدید در بیماران غیرباردار که به درمان‌های معمولی، از جمله آنتی‌بیوتیک‌های سیستمیک پاسخ نمی‌دهند، توصیه می‌شود.
- دوز پیشنهادی برای کپسول‌های میکرونیزه، 0.4-0.8 میلی گرم بر کیلوگرم روزانه به صورت خوراکی در مدت 15-20 هفته می‌باشد. همچنین، کپسول‌های معمولی 0.5-1 میلی گرم بر کیلوگرم روازنه به صورت خوراکی تا 15-20 هفته استفاده می‌شود.
- بزرگسالانی که بیماری آن‌ها با اسکار بسیار شدید است یا عمدتاً در تنه ظاهر می‌شود ممکن است به دوز تا 2 میلی گرم بر کیلوگرم در روز (در صورت تحمل) نیاز داشته باشند.
- در صورت نیاز به آکنه ندولار مداوم یا مکرر، ممکن است دوره دوم درمان شروع شود. اگر تعداد کل ندول‌ها بیش از 70% قبل از تکمیل 15-20 هفته کاهش یابد، ممکن است دارو را قطع کنید.
نحوه عملکرد قرص راکوتان
مکانیسم عمل قرص راکوتان، رتینوئید؛ عملکرد غدد سباسه و کراتینه شدن را مهار می‌کند. بهبود بالینی آکنه ندولار مرتبط با کاهش ترشح سبوم است. جذب دارو با فراهمی زیستی پایین، زمان اوج پلاسما 5.3 ساعت (تغذیه) و 3.2 ساعت (ناشتا) می‌باشد که در نام‌های تجاری مختلف، متفاوت است. این دارو توسط اکسیداسیون کبد از طریق ایزوآنزیم‌های کبدی CYP2B6، CYP2C8/9 و CYP3A4 متابولیزه می‌شود. حذف در نیمه عمر 18 ساعت (آبسوریکا) و 24 ساعت (Absorica LD) و 65 تا 83 درصد دارو به مقدار مساوی از طریق مدفوع و ادرار دفع می‌شود.
عوارض قرص راکوتان
عوارض جانبی این قرص بیشتر به صورت خفیف یا موقت است. برخی از عوارض قرص راکوتان به شرح زیر است:
- خشکی پوست
- خشکی دهان
- خشکی بینی
- خون دماغ شدن
- خارش
- ورم ملتحمه (از جمله بلفاروکانژونکتیویت)
- نازک شدن مو
- شکنندگی پوست
- عفونت های پوستی
- درد استخوان یا مفصل
- دردهای عضلانی عمومی
- افزایش تعداد پلاکت
- کاهش تراکم استخوان
علائم حساسیت به راکوتان
بسیاری از افرادی که از این دارو استفاده می‌کنند عوارض جانبی جدی یا علائم حساسیت ندارند. برخی از علائم حساسیت به قرص راکوتان شامل موارد زیر می‌باشد:
- تنگی نفس یا خس خس سینه
- مشکل در صحبت کردن
- درد قفسه سینه یا گرفتگی گلو
- تورم دهان، صورت، لب، زبان و گلو
- بثورات پوستی همراه با خارش، قرمزی، تورم یا تاول
عوارض قرص راکوتان در زنان
راکوتان مانند بسیاری از داروها دارای عوارض مختلفی است که در زنان متفاوت است. در ادامه به بررسی عوارض راکوتان در زنان خواهیم پرداخت:
- خشکی پوست، لب‌ها، چشم‌ها و مخاط بینی
- خشکی دهان
- درد عضلانی یا مفصلی
- تغییرات خلقی
- سردرد
- ریزش مو
موارد احتیاط و منع مصرف
قبل از استفاده، اگر به آن یا سایر ترکیبات موجود در دارو حساسیت دارید، از مصرف خودداری کنید. برای اطلاع از موارد احتیاط داروی راکوتان با ما همراه باشید.
- نوتروپنی و آگرانولوسیتوز (نادر) گزارش شده است. اگر تعداد گلبول‌های سفید به طور قابل توجهی کاهش یابد، آن را متوقف کنید.
- پانکراتیت حاد با سطوح تری گلیسیرید سرم بالا یا طبیعی، از جمله موارد نادر پانکراتیت هموراژیک کشنده گزارش شده است.
- اختلال شنوایی گزارش شده است و ممکن است پس از قطع درمان ادامه یابد. بیمارانی که وزوز گوش یا اختلال شنوایی را تجربه می‌کنند باید درمان را قطع کنند و برای ارزیابی بیشتر به مراقبت‌های تخصصی ارجاع داده شوند.
- واکنش‌های حساسیت مفرط (واسکولیت آنافیلاکتیک، پوستی، آلرژیک) گزارش شده است. واکنش شدید آلرژیک نیاز به قطع و مدیریت پزشکی دارد.
- اثر منفی بر تراکم مواد معدنی استخوان گزارش شده است. در مورد پوکی استخوان در دوران کودکی، استئومالاسی، مصرف مزمن کورتیکواستروئید یا بی‌اشتهایی عصبی احتیاط کنید.
مصرف قرص راکوتان در بارداری
درمان با قرص راکوتان در دوران بارداری منع مصرف دارد. هنگامی که به یک بیمار باردار تجویز می‌شود، می‌تواند به جنین آسیب برساند. افزایش خطر ناهنجاری‌های مادرزادی عمده، سقط جنین‌های خود به خود و زایمان‌های زودرس بدنبال مواجهه با این قرص در دوران بارداری در انسان وجود دارد. در صورت استفاده قرص راکوتان در دوران بارداری یا اگر بیمار در حین دریافت درمان باردار شد، بیمار باید از خطرات احتمالی برای جنین مطلع شود.
قرص راکوتان و پریودی
راکوتان علاوه بر تاثیر روی پوست، ممکن است روی چرخه قاعدگی (پریودی) نیز اثراتی داشته باشد. این دارو در برخی از بیماران با تغییراتی شامل نامنظم شدن پریود، تغییر در شدت خونریزی و تاثیر بر هورمون‌ها همراه بوده است. اگر تغییرات غیرعادی در قاعدگی خود مشاهده کردید، بهتر است با پزشک مشورت کنید.
تداخل دارویی قرص راکوتان
بیماران قبل از استفاده هر دارو، با پزشک در رابطه با داروهای تجویزی یا گیاهی مورد استفاده خود مشورت کنند. برخی از تداخل دارویی راکوتان به شرح زیر است:
- تداخل خطرناک: ویتامین آ، تتراسیکلین، مولتی ویتامین/ مینرال (حاوی ویتامین های آ، دی، ای، کا، فولات و آهن)، آمینولوولینیک اسید (سیستمیک)
- افزایش اثرات داروها توسط قرص راکوتان: آمینولوولینیک اسید (سیستمیک و موضعی)، میپومرسن، پورفیمر، ورتپورفین
شرایط نگهداری قرص راکوتان
قرص راکوتان باید در دمای اتاق و به دور از نور و رطوبت نگهداری شود. توجه داشته باشید که اشکال دارویی مختلف از جمله قرص، شربت، شیاف، کرم، محلول و… باید دور از دسترس کودکان و حیوانات نگهداری شوند.
قیمت قرص راکوتان در داروخانه
داروخانه آنلاین دکتر زمانی یکی از پلتفرم‌های معتبر خرید دارو و محصولات بهداشتی در ایران است که انواع داروها، مکمل‌ها، محصولات آرایشی، بهداشتی و تجهیزات پزشکی را به فروش می‌رساند. این داروخانه آنلاین از طریق سایت خود امکان خرید آنلاین و ارسال به سراسر کشور را فراهم کرده است.
کلام آخر
این دارو با کاهش تولید چربی پوست، کاهش التهاب و جلوگیری از بروز جوش‌های جدید، به بهبود وضعیت پوست کمک می‌کند و در بسیاری از موارد نتایج قابل‌توجهی به همراه دارد. اگرچه راکوتان می‌تواند اثرات مثبت زیادی در درمان آکنه داشته باشد، ولی مصرف آن باید تحت نظر پزشک و با دقت فراوان صورت گیرد، زیرا ممکن است با عوارض جانبی جدی همراه باشد.
